In the Circle of Inspiration of Anna Wierzbicka: The Cognitive Definition - 30 Years Later

Discussion of Professor Anna Verzhbitskaya's connections with the linguist community centered around the journal "Ethnolinguistics". Consideration of the concept cognitive definition, its genesis, principles of construction and the most important ideas.

Рубрика Иностранные языки и языкознание
Вид статья
Язык английский
Дата добавления 20.03.2021
Размер файла 46,0 K

Отправить свою хорошую работу в базу знаний просто. Используйте форму, расположенную ниже

Студенты, аспиранты, молодые ученые, использующие базу знаний в своей учебе и работе, будут вам очень благодарны.

A deeper existential and personal but also social and cultural sense was attributed to house/home by Vaclav Havel, Czech writer and philosopher whose words could be used as the motto of our study:

For every man home (Czech: domov) is one of the main existential experiences. What a man considers his home (in the philosophical sense of the word) can be compared to a system of concentric circles in the centre of which is our own "self”. My home is the place where I live at a certain time, the place that I'm used to and which -- if I may say so -- I enclosed in my own invisible envelope [...].

My home (domov) is this house (dum), where I live, the inhabited point or the city where I was born or currently live, my home (domov) for me is also my family, the world of my friends, the social and spiritual space in which I exist, my profession and place of work. My home (domov) is of course the country where I live, the language that I speak, the spiritual atmosphere of my country passed through the language spoken there. The Czech language, the specific Czech understanding of the world, the Czech historical experience, the Czech variants of heroism and cowardice, Czech humour -- all these are inseparable components of my understanding of home (domov). [...]

Apart from that my home (domov) is also Europe and my feeling of being European, and our planet, its modern civilization, and even the whole world. But that's not all: my home (domov) for me is also my education, upbringing, habits, the environment in which I live and which I consider to be mine; if I belonged to any party, it definitely would also be for me my home (domov) (op. cit. Vankova 2012, p. 61).

CONCLUDING REMARKS

The programme EUROJOS is open. After the completion of the first stage of the programme in 2015 and preparation for the publication of the first 5 issues of LASiS (HOUSE/HOME, EUROPE, WORK, HONOUR, FREEDOM) the team of associates from 14 countries declared their readiness to continue the programme. The preparation for the second stage labelled briefly Eurojos-2 is in progress. Almost 80 cultural concepts have been shortlisted to be developed using the CD. Of those the largest number of indications have received among others the following: rodzina / family; zdrowie / zdorov'e / zdravi-nemoc / health; sprawiedliwosc-niesprawiedliwosc / spravedlivost' / justice-injustice; ojczyzna / rodina / domowina/otadzbina / homeland; demokracja / democracy; solidarnosc / solidarnost'/ solidarity; tolerancja-nietolerancja / tolerance; czlowiek / man; dobro / good; milosc / ljubov' / love; wiara / faith; Bog -- Stworca / God -- Creator; m^drosc / um / wisdom; odpowiedzialnosc / otvetstvennost' / responsibility; patriotyzm / patriotism; zycie / zivot / zivot-smrt / life; chleb / bread; dobroc / goodness; narod / nation; pi^kno / beauty.

REFERENCES

Ajdukiewicz, Kazimierz (1965). Logikapragmatyczna. Warszawa: PWN.

Anusiewicz, Janusz (1990). J^zykowo-kulturowy obraz kota w polszczyznie. Etnolingwistyka 3: 95--141.

Anusiewicz, Janusz (1994). Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.

Apresjan, Jurij (1982/1974). Semantyka leksykalna. Synonimiczne srodki j^zyka. Transl. by Z. Kozlowska, A. Markowski. Wroclaw: Zaklad Narodowy im. Ossolinskich [Oryginal: Leksiceskaja semantika. Sinonimiceskie sredstva jazyka. 1974. Moskva: Nauka].

Bartminski, Jerzy (1980). Zalozenia teoretyczne slownika. In SLSJ 1980: 7--36.

Bartminski, Jerzy (1984). Definicja leksykograficzna a opis jazyka. In Siownictwo w opisie jazyka, ed. K. Polanski, 9--21. Katowice: Uniwersytet Sl^ski.

Bartminski, Jerzy (1988). Definicja kognitywna jako narz^dzie opisu konotacji. In Konotacja, ed. J. Bartminski, 169--170. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartminski, Jerzy, Tokarski Ryszard (1993), Definicja semantyczna: czego i dla kogo? In O definicjach i definiowaniu, ed. J. Bartminski, R. Tokarski, 47--61. Lublin: Wydawnictwo UMCS. Bartminski, Jerzy, Niebrzegowska, Stanislawa (1994). Stereotyp slonca w polszczyznie ludowej, Etnolingwistyka 6: 95--143.

Bartminski, Jerzy, Niebrzegowska Stanislawa (1998). Profile a podmiotowa interpretacja swiata. In Profilowanie w jfzyku i w tekscie. Ed. J. Bartminski, R.Tokarski, 211--224. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartminski, Jerzy, Niebrzegowska-Bartminska, Stanislawa (2008). Miejsce informacji kulturowej w znaczeniu slowa i w rekonstrukcji j^zykowego obrazu swiata. In Bunt tradycji -- tradycja buntu, ed. G. Szwat-Gylybow, M. Boguslawska, 65--77. Warszawa: Wydawnictwa UW. Bartminski, Jerzy, Prorok, Katarzyna (2012c). Zloto. In SSiSL T. I, cz. 4: 163--206.

Bartminski, Jerzy (2013a). The cognitive definition as a text of culture. In The Linguistic Worldview. Ethnolinguistics, Cognition, and Culture, ed. by A. Glaz, D.S. Danaher, P. Lozowski, 161--180. London: Versita.

Bartminski, Jerzy (2013b). Obraz mira v pol'skoj narodnoj tradicii. In Etnolinguistica Slavica. K 90-letiju akademika Nikity Iljica Tolstogo, 26--41. Moskva: Indrik.

Bartminski, Jerzy (2013c). Rola etymologii w rekonstrukcji jзzykowego obrazu swiata. LingVaria VIII, 2 (16): 233--245.

Bartminski, Jerzy, Chlebda Wojciech (2013d). Problem konceptu bazowego i jego profilowania -- na przykladzie polskiego stereotypu Europy. Etnolingwistyka 25: 69--95.

Bartminski, Jerzy (2014a). Narracyjny aspekt definicji kognitywnej. In Narracyjnosc jзzyka i kultury, ed. D. Filar, D. Piekarczyk, 99--115. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartminski, Jerzy (2014b). Ankieta jako pomocnicze narzзdzie rekonstrukcji jзzykowego obrazu swiata. In Wartosci w jзzykowo-kulturowym obrazie swiata Siowian i ich sqsiadфw 3. Problemy eksplikowania iprofilowaniapojзc. Red. I. Bielinska-Gardziel, S. Niebrzegowska-Bartminska, J. Szadura, 279--308. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Bartminski, Jerzy (2015). Perspektywa semazjologiczna i onomazjologiczna w badaniach jзzykowego obrazu swiata, Poradnik Jзzykowy, 1: 14--29.

Dokulil, Milos (1979/ 1962). Teoria derywacji. Przelozyli z czeskiego A. Bluszcz i J. Stachowski. Wroclaw: Ossolineum.

Fillmore, Charles (1971). Types of lexical information. In Semantics: An interdisciplinary reader in philosophy, linguistics and psychology. Ed. by D. D. Steinberg, L. A. Jako-bovits, pp. 370-- 392. Cambridge: Univ. Press.

Glaz Adam, Danaher David, Lozowski Przemyslaw eds. (2013). The Linguistic Worldview: Ethnolinguistics, Cognition, and Culture. London: Versita.

Grech, Michal (2013). Obraz uniwersytetu w opinii mieszkancфw Polski. Wroclaw: Instytut Dziennikarstwa i Komunikacji Spolecznej.

Grochowski, Maciej (1975). Srodek czynnosci w strukturze zdania. Wroclaw: Ossolineum.

Grochowski, Maciej (1993). Konwencje semantyczne a defniowanie wyrazen jзzykowych. Warszawa: Zaklad Semiotyki Logicznej Uniwersytetu Warszawskiego.

Grzegorczykowa, Renata (1984). Zarys siowotwфrstwa polskiego. Wyd. IV. Warszawa: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe.

Grzeszczak, Monika (2009). Definicja kognitywna pojзcia demokracji w jзzyku polskim. Etnolingwi- styka 21: 69--84.

Humboldt, Wilhelm von (2001/1836), Rozmaitosc jзzykфw a rozwфj umysiowy ludzkosci. Przeklad i wprowadzenie Elzbieta M. Kowalska. Lublin 2001: Redakcja Wydawnictw KUL [Oryginal: Ьber die Verschiedenheit des menschliches Sprachbaues und ihren Einfluss auf die geistige Entwicklung des Menschengeschlechts, 1836].

Ivanov, Vjaceslav, Toporov, Vladimir (1965). Slavjanskie jazykovye modelirujuscie semioticeskie sistemy. Moskva: Nauka.

Jedlinski, Ryszard (2000). Jзzykowy obraz swiata wartosci w wypowiedziach uczniow koncz^cych szkolз podstawow^. Krakow: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej.

Jodlowski, Stanislaw (1971). Studia nad czзsciami mowy. Warszawa: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe.

Klemensiewicz, Zenon (1958). O znaczeniu stosunkowym struktur skladniowych, Biuletyn Polskiego Towarzystwa Jзzykoznawczego vol. XVII: 1--18.

Lakoff, George, Johnson, Mark (1988/1980). Metafory w naszym zyciu. Przelozyl i wstзpem opatrzyl T.P. Krzeszowski. [Oryginal ang. Metaphors We Live By, 1980]. Warszawa: Panstwowy Instytut Wydawniczy.

Langacker, Ronald W. (2009/2008). Gramatyka kognitywna. Wprowadzenie. [Tlum. zbiorowe z ang. Cognitive Grammar: A Basic Introduction 2008]. Krakow: Universitas.

LASiS 2015--2017 -- Leksykon aksjologiczny Siowian i ich sqsiadфw. Vol. 1, DOM, 2015, eds. J. Bartminski, I. Bielinska-Gardziel, B. Zywicka, pp. 504. Vol. 2. Europa, 2018, ed. W. Chlebda, pp. 530. Vol. 3, PRACA, 2016, eds. J. Bartminski, M. Brzozowska, S. Niebrzegowska- Bartminska, pp. 455. Vol. 5, HONOR, 2017, eds. Petar Sotirov, Dejan Ajdacic, pp. 431. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Lippmann, Walter (1922). Public opinion. New York: The Macmillan Company.

Luczynski, Michal (2008). Kognitywna definicja Marzanny -- proba rekonstrukcji fragmentu mitologicznego obrazu swiata Slowian. Studia Mythologica Slavica XI: 173--196.

Luczynski, Michal (2011). Kognitywna definicja Peruna: etnolingwistyczna proba rekonstrukcji fragmentu tradycyjnego mitologicznego obrazu swiata. Studia Mythologica Slavica XIV: 217--228.

Luczynski, Michal (2012). Kognitywna definicja Welesa~Woiosa: Etnolingwistyczna proba rekonstrukcji fragmentu slowianskiego tradycyjnego mitologicznego obrazu swiata. Studia Mythologica Slavica XV: 169--178.

Maksymiuk-Pacek, Beata, Niebrzegowska-Bartminska, Stanislawa eds. (2009). Bibliografia adnoto- wana lubelskiego zespoiu etnolingwistycznego (do roku 2009). Lublin: Wydawnictwo Polihymnia.

Malinowski, Bronislaw (1987/1935), Ogrody koralowe i ich magia. Jзzyk magii i ogrodnictwa. Dzieia t. 5. Przelozyla B. Les. Warszawa 1987: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe.

Nepop-Ajdaczyc, Lidia (2007). Polska etnolingwistyka kognitywna. Kijow: Wydawnictwo Uniwersytetu Kijowskiego.

Niebrzegowska, Stanislawa (1990). Gwiazdy w ludowym jзzykowym obrazie swiata. In Jзzykowy obraz swiata,ed. J. Bartminski, 147--166. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Niebrzegowska-Bartminska Stanislawa (2014). Od separacyjnego do holistycznego opisu jзzykowego obrazu swiata. Na marginesie dyskusji nad ksztaltem artykulow w “Leksykonie aksjologicznym Slowian i ich s^siadow”. In Wartosci w jзzykowo-kulturowym obrazie swiata Siowian i ich sqsiadфw. 3. Problemy eksplikowania i profilowania pojзc. Eds. I. Bielinska-Gardziel, S. Niebrzegowska-Bartminska, J. Szadura, 71--102. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Pawlowski, Tadeusz (1978). Rodziny znaczen i ich definiowanie. Studia Filozoficzne, 2, 81--99.

Putnam Hilary, 1975, Mind, Language and Reality. Philosophical Papers, vol. 2. Cambridge: Cambridge Univeristy Press.

Przybylska, Renata (2003), Wstfp do nauki o jqzykupolskim [An introduction to the Polish language]. Handbook for universities. Krakow: Wydawnictwo Literackie.

SJP Dor -- Doroszewski, Witold ed. (1958--1969), Slownik j^zykapolskiego, vol. 1--11. Warszawa: Panstwowe Wydawnictwo Naukowe.

Skowronek, Boguslaw (2010). Definicja kognitywna terminow „tabloid” i „tabloidyzacja”. Oblicza Komunikacji 3: 24--36.

SLSJ -- Bartminski, Jerzy ed. (1980). Slownik ludowych stereotypow jgzykowych. Zeszyt probny [Dictionary of folk linguistic stereotypes. Pilot issue]. Wroclaw: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego.

Smyk, Katarzyna (2009). Choinka w kulturze polskiej. Symbolika drzewka i ozdob. Krakow: Uni- veritas.

SSiSL -- Slownik stereotypow i symboli ludowych [Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols]. Koncepcja calosci i red. J. Bartminski, zast. red. S. Niebrzegowska (Bartminska). T. I. Kosmos, cz. 1--4, 1996--2012. T. II, Rosliny, cz. 1, Zboza, 2017. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Tolstye, Svetlana Mihajlovna i Nikita Iljic (1984). Princypy sostavlenija etnolingvisticeskogo slovara slavjanskich drevnostej. In Etnolingvisticeskij slovar' slavjanskich drevnostej. Proekt slovnika. Predvaritelnye materialy, 6--22. Moskwa.

USJP (2003). Uniwersalny siownikj^zykapolskiego, ed. S. Dubisz. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN. Wierzbicka, Anna (1971). Kocha, lubi, szanuje. Medytacje semantyczne. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Wierzbicka, Anna (1984). Apples are not `kind of fruit'. The semantics of human categorization. American Ethnologist 11 (2): 313--328.

Wierzbicka, Anna (1985). Lexicography and Conceptual Analysis. Ann Arbor: Karoma Publishers. Wierzbicka, Anna (1991). Uniwersalne poj^cia ludzkie i ich konfiguracje w roznych kulturach. Etnolingwistyka 4: 7--40.

Wierzbicka, Anna (1993). Nazwy zwierzqt. In J. Bartminski, R. Tokarski eds. O definicjach i definio- waniu, 251--267. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wierzbicka, Anna (1996). Miqdzy modlitwq a przeklenstwem: ”O Jezu!” i podobne wyrazenia na tle porownawczym. Etnolingwistyka 8: 25--39.

Wierzbicka, Anna (1999). Semantyka i Ewangelia: Odczytujqc na nowo przypowiesc o faryzeuszu i celniku. In W zwierciadle j^zyka i kultury, ed. J. Adamowski, S. Niebrzegowska, 47--58. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wierzbicka, Anna (2004). Jak mozna mowic o Trojcy swiqtej w siowach prostych i uniwersalnych. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wierzbicka, Anna (2006a). Semantyka. Jednostki elementarne i uniwersalne. Lublin: Wydawnictwo UMCS [Tlum. ksiqzki Semantics. Primes and Univerals, 1996].

Wierzbicka, Anna (2006b). Wspolczesne dylematy moralne przez pryzmat dwoch jqzykow -- angielskiego i polskiego. Etnolingwistyka 18: 145--164.

Wierzbicka, Anna (2008). Podmiot rozdwojony w sobie: dwa jqzyki, dwie kultury, jedno (?) ja. In Podmiot w jgzyku i kulturze, ed. J.Bartminski, A. Pajdzinska, 139--159. Lublin: Wydawnictwo UMCS.

Wierzbicka, Anna (2011). Polskie slowa-wartosci w perspektywie porownawczej. Czqsc I. Dobroc. Etnolingwistyka 23: 45--66.

Wierzbicka, Anna (2012). Polskie slowa-wartosci w perspektywie porownawczej. Czqsc II. Prawosc i odwaga. Etnolingwistyka 24: 19--46.

Wierzbicka, Anna (2013). Polish zwierzqta `Animals' and jablka `Apples'; an Ethnosemantic Inquiry. In The Linguistic Worldview: Ethnolinguistics, Cognition, and Culture, eds. A. Glaz, D. Danaher, P. Lozowski, 137--159. London: Versita.

Wojtowicz, Magdalena (2013). Definicja kognitywna jako sposob opisu semantyki symbolu na przykladzie liczby siedem, Roczniki Kulturoznawcze KUL, 4: 71--87.

Zinken, Jцrg (2009). The Ethnolinguistics School of Lublin and Anglo-American Cognitive Linguistics, [in:] Jerzy Bartminski, Aspects of Cognitive Ethnolinguistics, London, 1--5.

Zmigrodzki, Piotr (2010), “Definicja leksykograficzna a opis jqzyka” -- cwierc wieku pozniej. Jeszcze o roli naiwnego obrazu swiata w definiowaniu. In Etnolingwistyka a leksykografia. Ed. W. Chlebda, 33--40. Opole: Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.

Размещено на Allbest.ru

...

Подобные документы

  • The concept as the significance and fundamental conception of cognitive linguistics. The problem of the definition between the concept and the significance. The use of animalism to the concept BIRD in English idioms and in Ukrainian phraseological units.

    курсовая работа [42,0 K], добавлен 30.05.2012

  • The process of translation, its main stages. Measuring success in translation, its principles. Importance of adequacy in translation, cognitive basis and linguistics. Aspects of cognition. Historical article and metaphors, especially their transfer.

    курсовая работа [48,6 K], добавлен 24.03.2013

  • Concept as the basic term of the cognitive linguistics. The notion of theatre. Theatre as it is viewed by W.S.Maugham. Theatre as people for W.S.Maugham’s. The place of tropes in W.S.Maugham’s presentation of the theatre concept.

    курсовая работа [33,4 K], добавлен 23.04.2011

  • Особенности перевода жанра автобиографии, передачи стиля при переводе. Перевод книги "I have given you everything" by Anna McAllister с английского языка на русский язык. Перевод эмоционально окрашенных выражений. Особенности перевода цитат из Библии.

    дипломная работа [101,7 K], добавлен 16.07.2017

  • Definition of concept of slangy language. Consideration of the reasons of occurrence, history of an origin, phonetic peculiarities, morphological characteristics and types of slang (from the Internet, of army, police, money, cockeney rhyming, polary).

    курсовая работа [77,9 K], добавлен 06.02.2010

  • Information access and exchange. Cognitively Salient Relations for Multilingual Lexicography. Work in Cognitive Sciences. Transcription and Normalization. Mapping to Relation Types. Clustering by Property Types. Information about synonyms and antonyms.

    реферат [24,6 K], добавлен 28.03.2011

  • Consideration of the nature of the business. Definition of basic forms and principles of its organization. Provide basic information on marketing and personnel management. Accounting organization in the enterprise. Basics of international trade.

    учебное пособие [36,1 K], добавлен 24.03.2011

  • Vorwort. Kennzeichen der Fugungspotenz. Kennzeichen der Valenz. Definition der Valenz. Stufen der Valenzanalyse. Valenz der Adjektive. Die Valenzanalyse des Adjektivs "attraktiv".

    курсовая работа [17,8 K], добавлен 23.04.2002

  • New scientific paradigm in linguistics. Problem of correlation between peoples and their languages. Correlation between languages, cultural picularities and national mentalities. The Method of conceptual analysis. Methodology of Cognitive Linguistics.

    реферат [13,3 K], добавлен 29.06.2011

  • Definition. Categories of Nouns. Forms of Nouns. Assaying for Noun. Collective Nouns, Company Names, Family Names, Sports Teams. Plural noun forms. Plural compound nouns. Special cases. Plurals and apostrophes. Singular subjecst, plural predicates.

    дипломная работа [34,6 K], добавлен 21.01.2008

  • Definition and the origin, types of slang. The definition and classification of idioms. The difficulties of translation of slang and idioms from English into Russian. Principal stages of Mark Twain’s biography. Slang and idioms in the Mark Twain’s work.

    курсовая работа [91,1 K], добавлен 15.04.2014

  • The definition of the terms "style" and "stylistics". Discussion of the peculiarities of scientific style and popular scientific prose, their differences and what they have in common. Style shaping properties: expressive means and stylistic devices.

    контрольная работа [32,8 K], добавлен 10.03.2015

  • Adjectives and comparatives in modern English. Definition, grammatical overview of the term adjectives. Expression and forms of comparative in the language. Morphological, lexical ways of expressing. Features and basic principles of their expression.

    курсовая работа [37,0 K], добавлен 30.01.2016

  • It is a try to examine some alternative methods in construction. Adobe construction is one of the oldest forms of building technology. A method of similar to rammed-earth is cast earth. A create monolithic walls of earth. Industial Construction Materials.

    контрольная работа [777,2 K], добавлен 18.07.2009

  • Types of translation theory. Definition of equivalence in translation, the different concept; formal correspondence and dynamic equivalence. The usage of different levels of translation in literature texts. Examples translation of newspaper texts.

    курсовая работа [37,6 K], добавлен 14.03.2013

  • Corporate profile. Executive Management. Organization. Governance. Openness. Responsibility. Effective Oversight. The History of Visa. From Inspiration to Organization: The beginnings of Visa. Years of Change: Shaping the industry. Growth and technology.

    реферат [16,2 K], добавлен 24.02.2009

  • Everyone lives his own life relying on some ideas, thoughts and some beliefs. Some people call such ideas “philosophy” of life. Even if a person says that he doesn’t live according to some rules or ideas, he defines himself as a follower of such "never-ca

    топик [4,5 K], добавлен 12.11.2006

  • Manichaeism as a syncretic dualistic doctrine and a specific religious community. The structure of Manichaean community. The book as a religious instrument in Manichaean culture. The disjointed and conflicted thought of the individual with Manichaean.

    реферат [20,5 K], добавлен 16.12.2011

  • Categorization is a central topic in cognitive psychology, in linguistics, and in philosophy, precisely. Practical examples of conceptualization and categorization in English, research directions of these categories in linguistics at the present stage.

    презентация [573,5 K], добавлен 29.05.2015

  • Irony, as a widely used figure of speech, received considerable attention from linguists. The ways of joining words and the semantic correlation of words and phrases. Classification of irony and general distinctions between metaphor, metonymy and irony.

    реферат [20,5 K], добавлен 05.02.2011

Работы в архивах красиво оформлены согласно требованиям ВУЗов и содержат рисунки, диаграммы, формулы и т.д.
PPT, PPTX и PDF-файлы представлены только в архивах.
Рекомендуем скачать работу.