Instructional documents for the school council in Krakow (1876): source description

Размещено на http://www.allbest.ru/

Drohobych Ivan Franko State Pedagogical University

Zaporizhzhya National University

Instructional documents for the school council in Krakow (1876): source description

Svitlana Bila PhD (History), Associate Professor of the World History and Special Historical Disciplines Department, Historical Faculty

Valerii Kolpakov PhD hab. (Law), Professor, Head of the Department of Administrative and Business Law

Ukraine

Zaporizhzhia, Ukraine



Abstract

The purpose of the article is to publish and analyze the instruction for the district city school council in Krakow and the instruction for Krakow City Fund as the district school fund (1876) as a source for the history of the Galician education management system of the second half of the 19th century. The research methodology - principles of scientific, objectivity, historicism, methods of external and internal critique of sources. The research novelty is that instruction for the district city school council in Krakow and the instruction for Krakow City Fund as the district school fund (1876) was first published and analyzed as a historical source. The Conclusions. The instruction for the District City School Council in Krakow is in the Central State Historical Archive of Ukraine in Lviv. It is accompanied by instructions for Krakow City Fund as the district city school fund. Both manuscripts are written in Polish and date back to 1876. They regulated the financial support of Krakow education system in the first decades of school councils. The instruction of Krakow District City School Council was compiled on the basis of the instruction for school district councils, which was prepared by the SSC in accordance with the regional school law of May 2, 1873. The instruction contains 30 paragraphs, which can be divided into three parts: 1) a description of the organizational aspects of Krakow DCSC in the financial sector; 2) determination of the main components of financial record keeping; 3) detailing the procedural aspects of financial records. The instructions for Krakow City Fund as the city's school Fund contained 11 paragraphs. It determined the City Fund as an independent executive body of the administrative school authority in the city. The published documents reveal the financial aspects of providing primary education in Krakow. Documents are published in the original language (Polish) in compliance with the necessary archeographic requirements.

Key words: State School Council, Krakow District City School Council, Krakow City Fund, financing of education, instruction.



Анотація

Світлана Біла кандидатка історичних наук, доцентка кафедри всесвітньої історії та спеціальних історичних дисциплін історичного факультету Дрогобицького державного педагогічного університету імені Івана Франка, Дрогобич

Валерій Колпаков доктор юридичних наук, професор, завідувач кафедри адміністративного та господарського права Запорізького національного університету, м. Запоріжжя, Україна

ІНСТРУКТИВНІ ДОКУМЕНТИ ДЛЯ ШКІЛЬНОЇ РАДИ У КРАКОВІ (1876): ДЖЕРЕЛОЗНАВЧИЙ ОПИС

Мета статті - опублікувати і проаналізувати інструкцію для окружної міської шкільної ради в Кракові та інструкцію для Каси міста Краків як каси окружного шкільного фонду (1876) як джерела до історії системи управління освітою Галичини другої половини ХІХст. Методологія дослідження - принципи науковості, об'єктивності, історизму, методи зовнішньої та внутрішньої критики джерел. Наукова новизна полягає у тому, що уперше публікуються інструкція для окружної міської шкільної ради в Кракові та інструкція для Каси міста Краків як каси окружного шкільного фонду (1876) та здійснюється їхній аналіз як історичних джерел. Висновки. Інструкція для окружної міської шкільної ради в Кракові зберігається у Центральному державному історичному архіві України у Львові. Разом з нею міститься й інструкція для Краківської міської каси як каси окружного міського шкільного фонду. Обидва рукописні документи написані польською мовою й датуються 1876 р. Вони регулювали питання фінансового забезпечення системи освіти Кракова у перші десятиліття діяльності шкільних рад. Інструкція Краківської окружної міської шкільної ради була укладена на підставі інструкції для шкільних окружних рад, яку підготувала Крайова шкільна рада відповідно до крайового шкільного закону від 2 травня 1873р. Документ складається із 30 параграфів, які за змістом можна поділити на три частини: 1) характеристика організаційних моментів діяльності Краківської окружної міської шкільної ради у фінансовій сфері; 2) визначення головних складових фінансового діловодства; 3) деталізація процедурних моментів фінансового діловодства. Інструкція для Каси міської краківської як каси шкільного фонду міста має 11 параграфів. Вона визначала міську касу самостійним виконавчим органом розпорядчої шкільної влади в місті. Публіковані документи розкривають фінансові аспекти забезпечення початкової освіти у Кракові. Документи публікуються мовою оригіналу (польською) з дотриманням необхідних археографічних вимог.

Ключові слова: Крайова шкільна рада, Краківська окружна міська шкільна рада, Краківська міська каса, фінансування шкільництва, інструкція.



Introduction

The Problem Statement. Development of the educational life of the Kingdom of Galicia and Lodomeria with the Grand Duchy of Krakow in the second half of the 19th - at the beginning of the 20th centuries took place under conditions of active bureaucratization of the Austro-Hungarian Empire's system of government. In fact, bureaucratic procedures became one of the key ones in the regulation and development of public schooling, and they were determined by numerous orders, instructions, statutes and even ordinary letters from the authorities, including the State School Council in Lviv (hereinafter - SSC). After the formation of the district school councils in Galicia (1871), which were subordinated to the SSC, there was a need to regulate their financial activities in the field of education. That is why special instructions were developed for district school councils. One of these documents was formed for the district (and at the same time - for the city one) school council of Krakow, which is the object of our source description and analysis.

The Analysis of Recent Research. The activities of the governing bodies of education in the Kingdom of Galicia and Lodomeria, especially the SSC, were covered in the works of Polish researchers A. Paj^k (Paj^k, 1893), M. Bobrzynski (Bobrzynski, 1903), W. Bartel (Bartel, 1977; Bartel, 1980), E. Jusko (Jusko, 2013), M. Lapot (Lapot, 2017), Ukrainian scientists B. Stuparyk (Stuparyk, 1994), N. Koshelieva (Koshelieva, 1999), V. Kulchytskyi (Kulchytskyi, 2001), Kh. Moriak-Protopopova (Moriak-Protopopova, 2011) and others. They revealed the relationship between the SSC and district school councils to varying degrees. The activity of Drohobych District School Council is analyzed in detail in the article by M. Haliv (Haliv, 2017). Some aspects of the activities of the Krakow District School Council are described in the third volume of the History of Krakow (Bieniarzowna & Malecki, 1979) and in an article by I. Homola (Homola, 1981). The monograph on the financing of science and education in Galicia (1860 - 1918) was published by Yu. Dybiec (Dybiec, 1979). Unfortunately, there are currently no special works devoted to the documentary principles of the district school councils, including Krakow. Therefore, we consider our article to be the first attempt to carry out such an analysis and to publish instructive materials that regulated the activities of the Krakow School Council after 1876.

The purpose of the article is to publish and analyze the instruction for the district city school council in Krakow and the instruction for Krakow City Fund as the district school fund (1876) as a source for the history of the Galician education management system of the second half of the 19th century.



The statement of the basic material

One of the results of the constitutional changes in the Habsburg Empire in 1867 was the emergence of new principles of schooling. The seventeenth article of the constitution of December 21, 1867 gave the state the right to manage and supervise education; only the teaching of religion was entrusted to the church and religious communities. On May 25, 1868, the so-called religious laws were passed, one of which separated the school from the church. The logical continuation of this policy was the formation of a structured state system of governing bodies of primary, secondary and vocational (except for higher) education. Then, in the Kingdom of Galicia and Lodomeria, the SSC was established (it began its activities on January 24, 1868), and three years later the district school councils, including Krakow School Council, came under its authority.

Outlining the composition of Krakow District City School Council (hereinafter - DCSC), we emphasize that it was determined by the relevant regulations of national and regional nature. According to the order of the Ministry of Recognition and Education of December 1, 1870, the DCSC included: 1) the head (the district or county governor); 2) representatives of the clergy of each religion, which has more than 2,000 believers in the school district; 3) two district teachers' representatives; 4) delegates of county councils who are in the school district; 5) school district inspector. The regional school law of June 25, 1873, defined the same composition of district school councils, adding that the deputy head was elected by the members of the DCSC from among its members by an unconditional majority (Haliv, 2017, p. 273).

In 1873, in addition to the city of Krakow, Krakow DCSC extended its activities to Krakow, Chrzanow and Vilecki counties. Its chairman was Juliusz Bobowski; the deputy chairman was Stanislaw Meroszewski. Apollinarius Ellinger acted as a school inspector. The members of the council were Marian Dydynskyi - a delegate of the Vilek County Council, Josef Louis - a delegate of the Khzhanov County Council, Fr. Florian Antowski - a representative of the Roman Catholic community, Shimon Samaleon - a representative of the Israeli community, Andrzej Yuzewczyk - a director of the Krakow Teachers' Seminary and at the same time a teacher, Alexander Payak - a teacher, teacher's representative (Szematyzm, 1873, p. 81).

The instruction for the district city school council in Krakow is in the Central State Historical Archive of Ukraine in Lviv (fund 178: National School Council, description 1, case 247, pp. 3-6). It is accompanied by instructions for Krakow City Fund as the district city school fund (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, pp. 7-7v). Both manuscripts are written in Polish and date back to 1876. They regulated the financial support of Krakow education system in the first decades of school councils.

The analyzed instruction of Krakow DCSC was concluded on the basis of the instruction for school district councils, which was prepared by the National School Council in accordance with the national school law of May 2, 1873. The instruction contains 30 paragraphs, which can be divided into three parts: 1) a description of the organizational aspects of Krakow DCSC in the financial sector; 2) determination of the main components of financial record keeping; 3) detailing the procedural aspects of financial records.

The first part of the document (paragraphs 1-8, 16) first of all stated that it was the DCSC that managed the school fund of Krakow and managed its revenues within the budget, which was compiled under the supervision of the SSC. As the DCSC did not have its own finance department, the powers of the fund of Krakow School Fund was entrusted to the City Fund, which was obliged to collect all the fund's income in both cash and securities, as well as to disburse payments. To this end, the City Fund was obliged to keep separate books for the city's school fund and provide them to the DCSC on a monthly basis (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, p. 3v).

Krakow school fund, according to paragraph 27 of the school law of 1873, was to receive income from leased property, capital stored in the Fund of the community, as well as donations and income from them. As for the income from the capital, which belonged directly to the DCSC, the latter undertook to instruct the City Fund to keep these funds and collect interest on these capitals. The DCSC had to transfer non-permanent income (fines for not sending children to school, one-time donations) to the school fund. All these incomes had to be carefully inventoried. Only gifts of school supplies, books, and products remained at the direct disposal of the DCSC, which could use them for the intended purpose (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, pp. 3v-4).

The magistrate of Krakow, in accordance with paragraph 16 of the instructions, was declared a subsidiary body for the DCSC in meeting the needs provided for in paragraph 24 of the school law of May 2, 1873 (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, p. 5). This article provided that all expenditures for the construction, rental, maintenance, interior design, heating, lighting and maintenance of school buildings, as well as the renting and maintenance of teacher accommodation, had to be borne exclusively by the communities to the extent that those expenditures were not covered by the commitments, third parties, corporations, funds (Ustawa, 1873, p. 14). In fact, based on this article of the law, the instruction somewhat wrongly turned the city magistrate into a subsidiary body for the DCSC.

The second part of the instruction defined the obligation of the DSCS to compile an annual estimate of the school fund in two volumes, the first of which concerned revenues and expenditures for teachers, the other - funds and expenditures for the needs of schools and the educational process. The first volume should have been concluded taking into account the letters, conclusions, messages of the SSC, the second one - on the basis of the researched real needs. The estimate was to take into account all (fixed and variable) revenues and expenditures of the school fund, including funds for the purchase of school supplies. Variable revenues and expenditures were recommended to be included in the budget based on last year's figures. In addition, the budget should have taken into account the possibility of financial shortages and delays in incomes, and therefore provided for some reimbursement from the State School Fund (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, p. 4).

The DCSC estimate concluded in this way had to be submitted to the SSC for approval. The latter, after approving the annual budget by the regional Sejm, undertook to allocate funds from the regional school fund to Krakow school fund. In addition, the SSC had to appeal to the city authorities to provide and implement cash supplements for schools in the city budget, and treat them as a local school fund. Based on the approved budget, the DCSC instructed to pay teachers' salaries, school management fees, small school needs, including school supplies, district library supplements, and “expenditures required by the common good of urban district schools”. (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, p. 4v). This was a rather interesting remark in the published instruction, as it allowed to promptly direct funds to the primary needs of education. Paragraph 15 of the instruction stated that in case of need for more significant expenditures, which were not provided in part or in full by the budget, it was necessary to apply to the SSC with a request for appropriate financial assistance from the regional school fund.

The third part of the instruction covers paras. 18-30 and reveals the details of the financial documents related to the income and expenditure of the school fund of Krakow. They emphasized that all orders (signed by the head of the DCSC or his deputy) to the City Fund concerning the school fund should be given to the official who kept the ledger. The DCSC has the right at any time to request cash diaries, check the availability of their maintenance and all signatures, etc. Particular attention should be paid to the following aspects: a) whether cash and securities balances from previous times are detailed; b) whether there are any mistakes in the general calculation; c) whether the expense or income of each item is presented in the amount permitted by the relevant regulations; d) whether payments are confirmed by receipts that must be attached to each item of expenditure. The identified mistakes (especially regarding the lack of funds) should be submitted by the DCSC to the City Fund and request an explanation, as well as to the SSC and the State Prosecutor's Office (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, p. 5-5v). school council krakow galician

In addition, the DCSC undertook not only to check the financial documents of the City Fund related to the local school fund, but also to keep its own “cash diaries” and books of income and expenditure of the school fund (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, pp. 5-5v). This allowed Krakow DCSC to effectively control the city's school finances. Paragraph 24 was important in the instruction, according to which all parties or persons obliged to pay funds to the school fund must have separate accounts (special account), and all other (one-time, variable, occasional income or expenses) should be create a joint/shared account (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, pp. 5v-6).

The following paragraphs of the instructions indicated exactly how to keep books, where to write names, dates, income, etc. It was assumed that the ledgers at the end of each calendar year should be “closed” and the results summarized in a separate account, which would be submitted to the SSC no more than two months after the end of the year, explaining the difference that may be compared with the estimate. Paragraph 29 of the instruction declared the possibility (as well as the school law of 1873) to collect from the parties obliged to maintain schools, the funds not paid by them by “political execution” (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, рр. 6-6v), that is, in a coercive administrative manner. The last paragraph of the instruction required the DCSC to compile and maintain a detailed inventory of the school property, a copy of which should be submitted to the SSC every three years.

The instructions for Krakow City Fund as the city's school fund contained 11 paragraphs. Paragraphs 3-6 referred to the peculiarities of record keeping regarding the finances of the school fund of Krakow (clauses, signatures of responsible persons, receipts, “cash diary”, list of assets, liquidation books). It was emphasized that each position of the “diary” should be supported by a document on the basis of which a monetary transaction was made (paragraph 7). At the same time, the instruction warned of a lack of funds and obliged the City Fund to demand from the DCSC the necessary financial assistance to cover expenses, so as not to delay payments due to the lack of cash (CSHAUL, f. 178, d. 1, c. 247, рр. 7-7v).



The conclusions

The instruction for the district city school council in Krakow is in the Central State Historical Archive of Ukraine in Lviv. It is accompanied by instructions for Krakow City Fund as the district city school fund. Both manuscripts are written in Polish and date back to 1876. They regulated the financial support of Krakow education system during the first decades of school councils. The instruction of Krakow District City School Council was compiled on the basis of the instruction for school district councils, which was prepared by the SSC in accordance with the regional school law of May 2, 1873. The instruction contains 30 paragraphs, which can be divided into three parts: 1) a description of the organizational aspects of Krakow DCSC in the financial sector; 2) determination of the main components of financial record keeping; 3) detailing the procedural aspects of financial records. The instructions for Krakow City Fund as the city's school Fund contained 11 paragraphs. It determined the City Fund as an independent executive body of the administrative school authority in the city. The published documents reveal the financial aspects of providing primary education in Krakow.

Documents are published in the original language (Polish) in compliance with the necessary archaeographic requirements.

Acknowledgments. We express sincere gratitude to all employees of the Central State Historical Archive of Ukraine in Lviv for their help in finding historical documents.

Funding. The authors received no financial support for the research, authorship, and/or publication of this article.



Bibliography

1. Bartel, W. M. (1977). Zur Geschichte des Galizischen Landesschulrates 1867 - 1918 [On the history of the Galician State School Council 1867 - 1918]. Anzeiger derphil.-hist. Klasse der osterre- ichischen Akademie der Wissenschaften, 17, 346-356. [in German]

2. Bartel, W. M. (1980). Galicyjska Rada Szkolna Krajowa - czasy, instytucja, ludzie [The Galician State School Council - times, institution, people]. ZeszytyNaukowe Uniwersytetu Jagiellonskiego. Praceprawnicze, 86, 33-61. [in Polish]

3. Bieniarzowna, J. & MaJecki, J. (ed.) (1979). Dzieje Krakowa. T. 3: Krakow w latach 1796-1918 [The history of Krakow. Vol. 3: Krakow in the years 1796 - 1918]. Krakow, 435 p. [in Polish]

4. Bobrzynski, M. (1903). StatutRady Szkolnej Krajowej. Studium prawno-polityczne [The statute of the National School Council]. Krakow, 123 p. [in Polish]

5. Dybiec, Ju. (1979). Finansowanie nauki i oswiaty w Galicji 1860 - 1918 [Financing of the science and education in Galicia 1860 - 1918]. Krakow, 221 p. [in Polish]

6. Haliv, M. (2017). Drohobytska okruzhna shkilna rada (1878 - 1914): sklad i diialnist [Droho- bych District School Council (1878 - 1914): composition and activities]. Drohobytskyi kraieznavchyi zbirnyk, XIX-XX, 272-284. [in Ukrainian]

7. Homola, 1 (1981). Nauczycielstwo krakowskie w okresie autonomii (1867 - 1914) [Krakow teachers during the period of autonomy (1867 - 1914)]. Inteligencja polska XIX i XX wieku, red. Ryszarda Czepulis-Rastenis (рр. 83-130). Warszawa. [in Polish]

8. Jusko, E. (2013). Rada Szkolna Krajowa i jej dzialalnosc na rzecz szkofy ludowej w Galicji (1868 - 1921) [The State School Council and its activities for the people's school in Galicia (1868 - 1921)]. Lublin: Tow-wo Nauk. KUL; Tarnow: Wyd-wo Diecezji Tarnowskiej Biblios, 276 p. [in Polish]

9. Koshelieva, N. (1999). Diialnist halytskoi Kraiovoi shkilnoi rady stosovno ukrainskoi narodnoi osv- ity v 1873 - 1914 rr. [Activities of the Galician State School Council in relation to Ukrainian public education in 1873 - 1914]. VisnykLvivskoho universytetu. Seriia istorychna, 34, 269-277. [in Ukrainian]

10. Kulchytskyi, V. (2001). Do pytannia pro Kraiovu shkilnu radu v Halychyni (1867 - 1918 rr.) [On the question of the State School Council in Galicia (1867 - 1918)]. Problemy derzhavotvorennia i zakhystu prav liudyny v Ukraini: Materialy VII rehionalnoi naukovo-praktychnoi konferentsii (Lviv, 13 - 14 liutoho 2001 r.) (pp. 6-7). Lviv. [in Ukrainian]

11. Lapot, M. (2017). Szkolnictwo ludowe w Galicji u progu dzialalnosci Rady Szkolnej Krajowej (w stupi^cdziesi^ciolecie jej powolania) [People's education in Galicia at the beginning of the activities of the State School Council (on the 150th anniversary of its establishment)]. Prace Naukowe Akademii im. Jana Dlugosza w Cz^stochowie. Pedagogika, XXVI (2), 237-259. [in Polish]

12. Moriak-Protopopova, Kh. (2011). Kraiova shkilna rada u Halychyni: povnovazhennia, struktura i vplyv na rozvytok shkilnytstva u 1867 - 1918 rr. [The State School Council in Galicia: powers, structure and influence on the development of schooling in 1867 - 1918]. Visnyk Lvivskoho universytetu. Seriiayurydychna, 54, 73-80. [in Ukrainian]

13. Paj^k, A. (1893). Poglqd historyczny na organizaj wladz szkolnych w Galicji [Historical view on the organization of School Authorities in Galicia]. Szkola, 19, 241-245; 20, 257-259; 21, 268-269; 22, 279-281; 24, 302- 305; 26, 336-337; 50, 651-652; 51, 665-667; 52, 674-675. [in Polish]

14. Stuparyk, B. (1994). Shkilnytstvo Halychyny (1772 - 1939) [Schooling in Galicia (1772 -1939)]. Ivano-Frankivsk, 144 p. [in Ukrainian]

15. Szematyzm. (1873). Szematyzm Krolestwa Galicyi іLodomeryi z wielkiem ksigstwem krakowskiem na rok 1873 [Shematism of the Kingdom of Galicia and Lodomerya with the Grand Duchy of Krakow for 1873]. Lwow: Z drukarni E. Winiarza, 780 p. [in Polish]

16. Ustawa. (1873). Ustawa o zakladaniu i utrzymywaniu publicznych szkol ludowych, i obowiqzku posylania do nich dzieci [The act on establishing and maintaining public folk schools and on the obligation to send children to them]. Lwow: Nakladem i drukiem E. Winiarza, 57 p. [in Polish]



Application

The document 1

Instrukcya

dla Rady szkolnej okr^gowej miejskiej w Krakowie ulozona na podstawie instrukcyi dla Rad szkolnych okr^gowych wydanej przez Wys. CK Rade szkoln^ krajow^ w mysl §31 kraj ust. szkoln. z d. 2^go Maja 1873. № 250.

§1

Okz^gowa Rada szkolna miejska zarzadza funduszem szkolnym okr^gowym miejskim i rozporzadza jego dochodami w granicach corocznym preliminarzem zakrerlonych pod nadzorem Krajowej Rady czkolnej.

§2

Kasa miejska jako kaca funduszu czkolnego okr^gowego miejskiego ma na wezwanie Rady szkolnej okr^gowej miejskiej pobierac wszelkie dochody wspomnionego funduszu tak w gotowce jak i w efektach wartosciowych, tudziez realizowac wyplate zaasygnowanych nalezytosci.

W tym celu prowadzic bedzie kasa miejska ksi^gi likvidacyjne i odzielne dziennieki dla funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego i przedkladac Radzie szkolnej okr^gowej miejskiej po uplywie kazdego miesi^ca najdalej do trzeciego dnia nast^puj^cego miesi^ca wspomnione dzienniki wraz z dokumentami.

§3

W mysl §27 ustawy szkolnej maj^ wplywac do funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego:

a) dochody z wydzierzawionych realnosci,

b) dochody z kapitalow w Kasie gminnej przechowywane,

c) dochody z ofiar (ustep b. §15 ust. czk.)

d) datki pieni^zne (ustep d. §15 ust. czk.)

e) dodatki pieni^zne na op^dzenie potrzeb w art. 24 ust. czk. wymienionych.

Okr^gowa Rada szkolna miejska zarz^dzi przeto na podstawie zatwierdzonego preliminarza okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego, azeby dotycz^ca gmina skladala w odpowiednich terminach dochody te w Kasie miejskiej, tudziez azeby Kasa miejska wszystkie pomienione dochody pobierala i zapisywala na rzecz okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego.

Pomienione dochody pobierac ma w oznaczonych terminach ta sama kasa miejska, pelni^ca czynnosci kasy szkolnej okr^gowej miejskiej.

§4

Co do dochodow z kapitalow zlozonych okregowej Radzie szkolnej miejskiej, rozporz^dzi okregowa Rada szkolna, azeby Kasa miejska odebrala te kapitaly i przechowala jako maj^tek funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego, tudziez pobierala odsetki od tych kapitalow w terminach zapadlych.

§5

Co zas do niestalych dochodow w gotowce, a mianowicie:

a) kar pieni^znych za nieposelanie dzieci do szkoly,

b) jednorazowych datkow, zarz^dzi okregowa Rada szkolna miejska co nalezy wzgl^dem wzi^cia na przepis i pobrania tych dochodow w mysl § 3 tej instrukcyi na rzecz okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego.

§6

Oprocz powyzej wakazanych dochodow okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego przeznaczonych na utrzymanie nauczycieli, wplywaj^ w mysl ust^pu b. §27 ustawy szkolnej, do okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego dochody z zapisu lub darowizn, ktore moga dostarczyc stalych dochodow (jak np. z rialnosci i kapilalow), albo tez niestalych jak np. jednorazowe datki czy to w gotowce lub ziemiaplodach, czy to w przyborach szkolnych, ksiazkach itp.

Wzmiankowane realnosci i kapitaly stanowi^ maj^tek zarodowy okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego i powinny byc wci^gni^te do inwentarza wspomnianego funduszu.

§7

Realnosciami nalez^cemi do okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego, zawiaduje bezposrednio Rada szkolna miejska i stara si§ o to, azeby realnosci i kapitaly przynosily jak najwi^ksze korzysci, - zarz^dza narescie, azeby kasa miejska przechowywala te kapitaly, jako maj^tek okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego i pobierala tak dochody z tych realnosci jak i odsotki od kapitalow w terminach oznaczonych na rzecz okr^gowego funduczu szkolnego miejskiego.

§8

Datki jednorazowe w gotowce sklada okr^gowa Rada szkolna miejska kasie miejskiej z wezwaniem, azeby pobrala i napisala datki te na rzecz okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego. Co zas do datkow w ziemioplodach, przyborach szkolnych, ksi^zkach itp. prechowa je okr^gowa Rada szkolna miejska i rozporz^dzi niemi stosownie do ich przeznaczenia.

§9

Okr^gowa Rada szkolna miejska uklada rok rocznie preliminarz funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego w dwoch dzialach, z klorych pierwszy dotyczy dochodow i wydatkow na utrzymanie nauczycieli, drugi zas funduszow i wydatkow na potrzeby w § 24 kraj. ust. szk. blizej okzeslonych, wedlug wzoru lit. c. instrukcyi dla Rad szkoln. miejscowych.

§10

Dzial I. pzeliminarza, ktory obejmowac winien nie tylko dochody i wydatki, przeznaczone na place nauczycieli, ale takze zasilek krajowego funduszu szkolnego, ulazy Rada szk. okr^gowa miejska na podstawie orzeczenia Krajowej Rady szkolnej urzadzaj^cego dotycz^ce szkoly z uwzglednieniem pozniejszych orzeczen, - drugi, zas dzial na podstawie zbadanych rzeczywistych potrzeb.

§11

Przy ukladaniu preliminarza uwzgl^dnione byc maj^ wszelkie w ksi^dze kontowej na przepisie b^d^ce dochody i wydatki funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego, tak stale, jak zmienne, tudziez koczta sprawienia potrzebnych pryborow szkolnych, uwidocznionych w wykazach przedlozonych przez pojedyncze zarz^dy szkol ludowych, a nareszcie zbadane poprzednio potrzeby okr^gu szkolnego miejskiego w mysl § 27 powolanej ustawy.

Dochody i wydatki zmienne, w braku innych pewniejszych podstaw, preliminuje si§ wedlug wyniklosci z roku przedostatniego lub wedlug wyniklosci przeci^tnej z trzech lat ostatnich.

Nalezy nakoniec w tym preliminarzu uwzglednic mozliwe niedobory i spoznienia przy wplywie dochodow § 23 ustawy z dnia 2 Maja 1873 i z tego powodu preliminowac odpowiedni zasilek zwrotny z Krajowego funduszu szkolnego.

§12

Ulozony podlug powyzczych wskazowek preliminarz przedklada okr^gowa Rada szkolna miejska w dwoch egzemplarzach Krajowej Radzie szkolnej zaraz po rozpocz^ciu czynnosci, nast^pnie najdalej po koniec Sierpnia kazdego roku do zatwierdzenia.

§13

Rada szkolna krajowa potwierdza przedlozony jej przez okr^gowa Rad§ szkolna miejska preliminarz, zwraca jeden egzemplarz potwierdzonego preliminarza z odpowiedniemi uwagami okr^gowej Radzie szkolnej miejskiej, a po uchwaleniu budzetu funduszu krajowego przez Sejm krajowy, asygnuje przypadajycy dla okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego zasilek z funduszu krajowego szkolnego na pokrycie wydatkow dziatu I^go w urz^dzie podatkowym Krakowskim.

Po zawiadomieniu o powyzszej asygnacyi rozporzydzi okr^gowa Rada szkolna miejska, powolujyc si§ na dotyczyce rozporzydzenie Rady szkolnej krajowej, azeby kasa miejska pobrala i zapisala zaasygnowany zasilek do dziennika przychodow okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego.

§14

Po zatwierdzeniu preliminarza okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego przez Krajowy Rady szkolny, udzieli okr^gowa Rada szkolna miejska odpisow odnosnych cz^sci preliminarza wszystkim stronom do utrzymania szkol obowiyzanym, a w szczegolnosci Reprezentacyi miasta, celem zamieszczenia dodatkow pieni^znych na szkoly w osobnym dziale budzetu miejskiego, z wezwaniem, by te dodatki pieni^zne dla okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego w kasie miejskiej zaasygnowala.

§15

Na podstawie potwierdzonego przez Rad§ szkolny krajowy preliminarza zarzydza okr^gowa Rada szkolna miejska wyplat§ nalezytosci, mianowicie:

a) na place nauczycieli, b) na dodatki za kierownictwo, c) na dodatki na drobne potrzeby szkolne i urz^dowe, d) na przybory naykowe, e) na bibliotek^ okr^gowy, f) na wydatki, ktorych wymaga wspolne dobro szkol okr^gu miejskiego, - i g) na potrzeby wymienione w § 24 ustawy szkolnej z 2 Maja 1873.

W razie zas gdyby si§ okazala nieodzowna potrzeba wydatkow znaczniejeszego, budzetem niedostatecznie lub calkowicie nie przewidzianego, na pokrycie potrzeb pod a, b, c, d, e, f, wowczas nalezy zawczasu wyjednac u Rady szkolnej krajowej odpowiedni zasilek z funduszu szkolnego krajowego i przyzwolenie na wyplat§.

§16

Magistrat m. Krakowa jest organem pomocniczym Ck. Rady szkolnej okr^gowej miejskiej w dostarczaniu potrzeb w § 24 ust. szk. z d. 2 Maja 1873 wymienionych.

§17

Kwity wystawione przez nauczycieli uprawnionych do poboru na zaasygnowany plac§ majy byc koramizowane przez Ck. Inspektora okr^gowego miejskiego.

§18

Wszystki rozporzydzenia do kasy miejskiej tak wzgl^dem wzi^cia na przepis dochodow, jako tez wzgl^dem poboru dochodow i zrealizowania wyplat, majy byc udzielane prowadzycemu ksi§g§ kontowy przed wyslaniem azeby takowe zapisal i zaopatrzyl klauzuly, ze tresc ich zanotowana w ksi^dze kontowej, uwidoczniajyc zarazem dotyczycy stronnic^ tej ksi^gi.

Rozporz^dzenia te mucz^ bye nadto zaopatrzone podpisem przewodnicz^cego Rady szkolnej okr^gowej miejskiej, lub jego zast^pcy i kontraasygnowane przez naczelnika biura rachunkowego miejskiego, ktory spis wszystkich asygnacyj prowadzie ma.

§19

Celem przestrzegania terminu oznaczonego do przedkladania dziennikow kasowych, prowadzie b^dzie Rada szk. okr^gowa miejska odpowednie zapiski.

Gdyby zaniedbano przedlozye dzienniki kasowe w terminie oznaczonym, w owczas winna okr^gowa Rada szkolna miejska zaz^dae takowych niezwlocznie, a najdalej w osmiu dniach od dotycz^cej Wladzy.

§20

Po otrzymaniu dziennikow kasowych i zanotowaniu tego w wspomnionych zapiskach, winna Rada szkolna okr^gowa przejrzee takowe, czy s^ nalezycie podpisane przez odpowiedzialnych zdawcow rachunku, dalej, jakiemi i wieloma zaopatrzone zal^cznikami i liczb§ zal^cznikow wypisae na karcie tytulowej jezeli b tego zdawcy rouchunkow nie uczynili, - nakoniec potwierdzie odbior tychze na konsygnacyi i odeslae jeden egzemplarz konsygnacyi do kasy okr^gowej miejskiej.

Nie zaopatrzone podpisami pisma, nie mog^ bye uwazane jako dokumenta urz^dowe, ani podawane sprawdzeniu, powinny wi§c bye natychmiast zwrocone do uzupelnienia.

§21

Odebrane dzienniki kasowe nalezy nast^pnie zbadae jak najscislej:

a) czy pozostalosci w gotowce i efektach wartosciowych z czasu poprzedniego przeniesione dokladnie,

b) czy w kalkulacyi pospolitej nie zachodz^ jakie usterki,

c) czy wydatek lub dochod kazdej pozycyi przedstawiono w tej ilosci, na jak§ zezwala obowi^zuj^ce rozporz^dzenie,

d) czy wyplat§ udowodniono kwitami, ktore do kazdej pozycyi wydatku dol^czone bye winny, - a nareszcie

e) czy przestrzegano przepisow stemplowych.

§22

Dostrzezone przy cenzurze dziennikow kasowych usterki, wytknie Rada szkolna okr^gowa odnosnej kasie w krotkiej drodze i zarz^dzi sprawdzenia lub wyjasnienia.

Gdybyjednak po odbytej korespondencyi okazaly si^ zwroty lub pretensye niezaspokojone, wowczas wyda Rada szkolna okr^gowa rozporz^dzenie, wedle ktorego dalej post^pie nalezy.

Usterki zae ktore domyslae si§ kaz^ sprzeniewierzenia, nalezy podae niezwloczonie do wiadomosci Rady czkolnej krajowej i Ck. Prokuratoryi Panstwa.

§23

Wielu kontroli i zebrania pojedynczych pozycyj rachowanych w dziennikach kasowych w jednolity rachunek ogolny prowadzie b^dzie Rada szkolna okr^gowa oddzielne ksi^gi rachunkowe (kontowe) dla przychadow i wydalkow fundsza szkolnego okr^gowego miejskiego wedle wzoru lil D. instrukcyi dla Rad szkolnych okr^wych, podzielone na dzialy maj^tku zachodowego i na dzialy maj^tku obrotowego.

§24

Dla kazdej strony lub osoby moralnej obowi^zanej placenia lub uprawionej do poboru pewnych stalych nalezylosci, utworzyc nalezy rachunek osobowy (specyalne konto) zas na wazelkie inne jednorazowe, zmienne przypadkowe dochody lub wydatki, utworzyc nalezy rachunek wspolny czyli zbiorowy.

§25

W tekscie przepisu kazdej pozycyi z osobna nalezy na stronnicy „Nalezytosc” uwidocznic na podstawie otrzymanego rozporz^dzenia dat§ i liczb§ onego, imi§ i nazwiasko strony obowi^zanej do placenia, lub uprawnionej do poboru, sposob poboru lub wyplaty, termin przypadlosci i kwot§ nalezytosci.

Na stronnicy „Uiszczenie” nalezy uwidocznic daty dziennika kasowego, a mianowicie dzien uiszczenia, artykul dziennika, szas za ktory uiszczenie nast^pilo i kwot§ pieni^zn^.

Wszystki zmiany, jako to: podwyzszenia, umniejszenia lub calkowite odpisanie nalezytosci winny byc na stronnicy „Nalezytosc” natychmiast po utrzymaniu odnosnego rozporz^dzenia uwidocznione, a tekst i kwoty z rektyfikowane.

§26

Po zapisaniu wszelkich pozycyj dziennika kasowego do ksi^g kontowych, nalezy wyci^gn^c dotycz^ce kwoty z odwolaniem si§ na stronnicy ksi^gi kontowej do zbiornika (scontro) i takowy zesumowac, celem przekonania si§ o zgodnosci sumy zakontowanej ze sum^ zarachowan^ w dzienniku kasowym.

§27

Ksi^gi kontowe nalezy z koncem kazdego roku slonecznego zamkn^c i wyniklosc zebrac w ogolny rachunek ulozony wedlug wzoru lit E. instrukcyi dla Rad szkolnych okr^gowych, tudziez odpis tego rachunku przedlozyc Radzie szkolnej krajowej najdalej w dwoch miesi^cach po uplywie kazdego roku, usprawiedliwiaj^c zarazem w krotkosci roznice okazuj^ce si§ z porownania wyniklosci z preliminarzem.

Rada szkolna krajowa po scislem zbadaniu i uznaniu rzetelnosci rachunku wyda absolutoryum Radzie szkolnej okr^gowej, ktora odpisu sprawdzonego juz rachunku udzili Radzie miejskiej do wiadomosci.

§28

Przy zamykaniu pojedynczych rachunkow (conto) wspomnionej ksi^gi, nalezy obliczyc sum§ przedzialki „Nalezytosc” i porownac j^ z sum^ uiszczen, przyczem moze si§ okazac ze albo suma uiszczen wyrowna sumie nalezytosci, albo jest mniejsza od tej sumy. - W pierwszym wypadku jest zamkni^cie i dokonane, w drugim zas wypadku nalezy uzupelnic sum§ uiszczen do wysokosci sumy nalezytosci.

Kwota stanowi^ca to uzupelnienie przedstawia zaleglosc powstal^ z koncem roku, ktora ma byc przeniesion^ na rachunek (conto) nast^puj^cego roku.

§29

Co do zaleglosci czynnych okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego zarz^dzi okr^gowa Rada szkolna, azeby kasa miejska wykazywala zaleglosci z koncem kazdego kwartalu, tudziez, azeby na podstawie tych wykazow sci^gni^to takowe w drodze egzekucyi politycznej w mysl § 31 Krajowej ustawy szkolnej.

§30

Rada czkolna okr^gowa miejska winna ulozyc i utrzymywac dokladny inwentarz maj^tku funduszu szkolnego miejskiego wedle wzoru lit F. instrukcyi dla Rad szkolnych okr^gowych, tudziez czuwac nad jego stanem i ulepszeniem, a zaszle w ci^gu roku zmiany tj przyrosty i ubytki uwidaczniac w tym inwentarzu.

Odpis inwentarza nalezy zaraz po rozpocz^ciu szynnosci, a nast^pnie po uplywie trzech lat przedkladac Radzie szkolnej krajowej.

The historical source: Central State Historical Archives of Ukraine in Lviv, f. 178, d. 1, c. 247, pp. 3-6.

The document 2

Instrukcya dla kasy miejskiej krakowskiej jako kasy funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego.

§1

Kasa miejska krakowska w zast^pstwie kasy funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego dziala jako samoistny organ wykonawczy rozporz^dz^dzaj^cej wladzy szkolnej okr^gowej miejskiej w granicach okreslonych niniejsz^ instrukcy^.

§2

Rozporz^dzaj^ wladzy dla kasy miejskiej krakowskiej jako kasy funduszu szkolnego okr^gowego miejskiego, jest okr^gowa Rada szkolna miejska.

§3

Asygnaty wydawane przez okr^gow^ Rad^ szkoln^ miejsk^ do kasy miejskiej, winny zawierac klauzul^, ze zapisano je w ksi^dze kontowej okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego, nad to powinny byc zaopatrzone podpisem przewodnicz^cego okr^gowej Rady szkolnej miejskiej, lub jego zast^pcy, i kontrasygnowane przez naczelnika biura rachunkowego miejskiego. Kwity zas na place nauczycieli winny byc potwierdzone przez Ck. Inspektora okr^gowego miejskiego.

§4

Celem uwidocznienia wszelkich dochodow i wydatkow okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego, prowadzic b^dzie kasa miejska osobny dziennik kasowy wedlug wzorow w kasie miejskiej uzywanych.

Do tego dziennika nalezy zapisywac w porz^dku chronologicznym wszystkie przychody i wydatki nie zwlocznie po ich pobraniu, a wzgl^dnie wyplaceniu.

§5

Oprocz tego powinna kasa prowadzic odr^bny spis walorow, znajduj^cych si§ u niej w przechowaniu.

§6

Ksi^gi likwidacyjne maj^ byc prowadzone w mysl postanowien dla kasy miejskiej.

§7

Kazd^ pozycy^ dziennika okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego tak w dziale dochodow jak i wydatkow nalezy udowodnic dokumentem.

Dzienniki te prowadzone w mysl §4 niniejszej instrukcyi, odselac b^dzie kasa miejska wraz z dokumentami okr^gowej Radzie szkolnej miejskiej w przeci^gu trzech dni po uplywie kazdego miesi^ca.

Gdyby w ci^gu miesi^ca odbylo si§ skontrowanie kasy miejskiej, wowczas nalezy w wykazie stanu kasy uwidocznic oddzielnie wynik, dziennikow kasowych od pierwszego dnia miesi^ca, do dnia skontrowania, oddzielnie zas od dnia skontrowania, az po koniec miesi^ca.

§8

Wyplaty na rachunek okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego mog^ o tyle tylko byc uskutecznione, o ile wystarcza gotowka tegoz funduszu znajduj^ca si§ w kasie miejskiej; - zamkni^cia dziennikow rzeczonego funduszu nie mog^ tez nigdy wykazywac nidoboru.

B^dzie wi§c obowi^zkiem kasie miejskiej zadac zawczasu od okr^gowej Rady szkolnej potrzebnego zasilku na pokrycie wydatkow zaasygnowanych z okr^gowego funduszu szkolnego, azeby nie wstrzymac wyplat nalezytosci z braku odpowiedniej gotowki.

Posilkowanie si§ gotowk^ z funduszow gminnych moze nast^pic za przyzwoleniem Reprezentacyi miasta Krakowa.

§9

Odpowiedzialni urz^dnicy kasy miejskiej r§cz^ za kazd^ szkol§ wyrz^dzon^ z ich winy okr^gowemu funduszowi skolnemu miejskiemu. Sluzbowa ich kaucya moze byc uzyte na pokrycie szkod, wyrz^dzonych wspomnionemu funduszowi.

§10

Przy oddawaniu i skontrowaniu kasy miejskiej moze brac udzial takze delegat wladzy zarz^dzaj^cej funduszem szkolnym okr^gowym miejskim, jezeli komisarz skontruj^cy uzna to za potrzebne.

§11

Wszystki inne przepisy kasowe dla kasy miejskiej o ile takowe nie sprzeciwiaj^ si§ niniejszej instrukcyi, obowi^zuja takze przy obrocie pieni^znym, zapisywaniu do dziennikow, prowadzeniu ksi^g i likwidowaniu przychodow i wydatkow okr^gowego funduszu szkolnego miejskiego.

The historical source: Central State Historical Archives of Ukraine in Lviv, f 178, d. 1, c. 247, pp. 7--7v.

Размещено на Allbest.ru

...