Дзейнасць міжведамаснага каардынацыйнага савета па ахове матэрыяльнай і духоунай спадчыны Брэсцкага абласнога выканаучага камітэта (1997-2001 гг.)

Размещено на http://www.allbest.ru/

Полацкі дзяржауны універсггат

ДЗЕЙНАСЦЬ МІЖВЕДАМАСНАГА КААРДЫНАЦЫЙНАГА САВЕТА ПА АХОВЕ МАТЭРЫЯЛЬНАЙ І ДУХОУНАЙ СПАДЧЫНЫ БРЭСЦКАГА АБЛАСНОГА ВЫКАНАУЧАГА КАМ1ТЭТА (1997-2001 ГГ.)

К.В. Андрэйчык

магістр гістарьічньїх навук

Аннотация

брэсцкі абласный выканаўчы камітэт

У артикуле разглядаецца узорни приклад эфектиунай дзейнасці Брэсцкага абласнога виканаучага камтэта па рэалиацыі дзяржаунай палітикіу сфери захавання матэриіяльних нерухомих гісторика-культурних каштоунасцей. Інавацийним падиходам ва удасканаленні арганізацийна-упрауленчай структури Брэсцкага абласнога виканаучага камтэта стала утварэнне міжведамаснага каардинацийнага савета па ахове матэрияльнай і духоунай спадчини. Апарат уключау раённия і гарадскія міжведамасния каардинацийния савети.

Ключавыя словы: органы улады, Брзсцкі абласны выканаучы камітзт, каарды-нацыйны савет, заканадауства.

Annotation

Andreichik Е. THE ACTIVITIES OF THE INTERDEPARTMENTAL COORDINATION COUNCIL FOR THE SAFEGUARD OF THE MATERIAL AND SPIRITUAL VALUES OF THE BREST REGIONAL EXECUTIVE COMMITTEE.

The article deals with an example of the effective activity of the Brest Regional Executive Committee on the implementation of state policy in the field of preservation of material and immovable historical and cultural values. An innovative approach to improving the organizational and management structure of the Brest Regional Executive Committee was the creation of the Interdepartmental Coordination Council for the protection of material and spiritual heritage. The apparatus included District and city interdepartmental coordination councils.

Keywords: authorities, Brest Regional Executive Committee, Coordination Council, legislation.

Уводзіньї

Вызначэнне механізмау дзейнасці выканауча-распарадчых органау улады абласнога, базавага, першаснага тэрытарыяльнага узроуняу з'яуляецца актуальным і прыярытэтным накірункам у вывучэнні адмшстратыуных працэсау у сферы захавання псторыка-культурнай спадчыны. Асабліва цікавым падаецца першае дзесяцігоддзе суверэштэту Рэспублт Беларусь. Сацыяльна-эканамшнае становішча краіны пачатку 2000-х гг. атрымала якасныя змены у параунанні з пачаткам 1990-х гг. Негатыуныя тэндэнцын у эканоміцы, а як вышк - недастатковае фінансаванне шэрагу сфер грамадства наклалі свой адбітак на галіну аховы псторыка-культурнай спадчыны. Аднак вядома, што прымяненне нестандартных, часам шавацыйных падыходау да кіравання адмшстратыунай або гаспадарчай адзінкай дазваляюць пераадолець негатыуныя наступствы і дасягнуць высокгх паказчыкау у прадуктыунасщ вытворчасці, арганізац^іі працы. Упрауленчааргашзацыйныя падыходы да наладжвання работы структурных падраздзяленняу Брэсцкага абласнога выканаучага камггэта, гэта значыць размеркаванне паунамоцтвау і ажыццяуленне жорсткага кантролю за рэалізацыяй дзяржаунай палпьікі, мелі свае асаблівасці, якія билі прызнаны на узроуні цэнтральнага апарату кіравання краіны як найбольш дзейсныя і якасныя.

Асноуная частка

Рашэннем Брэсцкага абласнога выканаучага камітзга ад 20.04.1997 г. было зацверджана Палажэнне міжведамаснага каардынацыйнага савета па ахове матэрыяльнай і духоунай спадчыны. Арганізацыйна-прававы дакумент рэгламентавау парадак утварэння, правы, абавязкі, функцыі новаутворанага структурнага падраздзялення. Згодна з нарматывам савет падпарадкоувауся абласному выканаучаму камггэту, з'яуляуся каардынуючым органам упраулення культуры Брэсцкага абласнога выканаучага камггэта (далей аблвыканкама) па пытаннях аднаулення, зберажэння, выкарыстання і прыстасавання гісторыка-культурных каштоунасцей, а таксама папулярызацып ведау пра іх сярод насельніцтва. У структуру міжведамаснага каардынацыйнага савета Брэсцкага аблвыканкама уваходзілі раённыя і гарадскія саветы. На савет абласнога узроуню ускладаліся наступныя задачы: каардынацыя дзейнасці усіх дзяржауных органау і устаноу грамадскіх аб'яднанняу і рэлігійных арганізацый, уласнікау помнікау іншых юрыдычных і фізічнтх асоб, якія маюць дачыненне да помнікау; выпрацоука эфектыуных мер па рэалізацыі дзяржаунай палітыкі, ажыццяуленне кантролю за безумоуным выкананнем закона аб ахове псторыка-культурнай спадчыны, выпрацоука і разгляд перспектыуных і бягучых планау рэстаурацыр рэгенерацыі, навуковых даследаванняу, разгляд і узгадненне праектау рэстаурацын найбольш важных аб'ектау, рэгенерацыя пстарычнай забудовы гарадоу і гарадскіх пасёлкау; ажыццяуленне арганізацыйна-метадычнага кірауніцтва дзейнасцю гарадскіх і раённых выканаучых кампэтау (далей - райгарвыканкамау) па ахове матэрыяльнай і духоунай спадчыны. Каардынацыйнаму савету прадастаулялася права ажыццяуляць у межах сваёй кампетэнцыи кантроль за дзейнасцю дзяржауных органау і устаноу, грамадскіх аргашзацый незалежна ад форм уласнасці і ведамаснай падпарадкаванасці, прыцягваць для разгляду дакументацыю, вывучаць і аналізаваць справы спецымлютау Важна падкрэслщь, што каардынацыйны савет працавау на грамадскіх пачатках, паседжанні праводзіліся адзін раз у месяц. Згодна з Палажэннем асноутімі крыніцамі фонда з'яуляліся фінансавы унёсак гарвыканкама, спонсарская дапамога прадпрыемствау і аргашзацый на дамоунай аснове, дабрачынныя ахвяраванні ад юрыдычных і фшчных асоб [1, с. 19]. Напачатку дзейнасці фонда праца па зборы сродкау праходзіла павольным тэмпамр таму асноуны аб'ём фінансавання быу выдзелены з бюджэту г. Брэста. Абласны міжведамасны каардынацыйны савет быу аргашзаваны наступным чынам: пасаду старшыш каардынацыйнага савета займау старшыня аблвыканкама УА. Заламай; намеснікі старшыні каардынацыйнага савета (з'яуляліся адначасова намеснікамі старшыні аблвыканкама) - К.М. Пячко, В.М. Захарчанка; начальнік фінансавага упраулення аблвыканкама - Р.С. Садоускі; сакратар савета - вядучы спецыяліст упраулення культуры аблвыканкама па ахове псторыка-культурнай спадчыны, кандыдат гістарычных навук Л.М. Несцярчук. Сакратар каардынацыйнага савета выконвау арганізацыйную і тэхнічную работу па забеспячэнш дзейнасці савета і падпарадкоувауся старшыні міжведамаснага каардынацыйнага савета і яго намеснікам [2, с. 2-4; 3].

Арыенщрам у рэалиацып мерапрыемствау па ахове матэрыяльных нерухомых гісторыка-культурных каштоунасцей была распрацаваная яшчэ у пачатку 1990-х гг. доугатэрмшовая абласная праграма “Спадчына”. Некаторыя пункты дакумента былі засяроджаны на рэстаурацыі і рамонце аб'ектау Брэсцкай вобласці. Рашэннем Брэсцкага абласнога выканаучага камтгэта ад 13.12.1991 г. праграма была зацверджана. Дзеянне нарматыву у перспектыве магло быць прадоужана да 2000 г. Фінансавай крыніцай праграмы рашэннем абласнога выканаучага камтгэта ад 28.08.1992 г. быу прызначаны новаутвораны спецыяльны фонд “Спадчына” [1]. З пачаткам дзейнасці міжведамаснага каардынацыйнага савета у 1997 г. была распрацавана праграма зберажэння, рэстаурацыи і выкарыстання матэрыяльн^гх нерухомых псторыкакультурных каштоунасцей. Згодна з ёй забудова горада Брэста ажыццяулялася строга у адпаведнасці з генеральным планам і улікам зберажэння першапачатковай планіровачнай структуры. Асаблівая увага надавалася збору і падрыхтоуцы навуковых матэрыялау пра наяуныя аб'екты, якія у перспектыве падлягалі ахоуным мерапрыемствам. Яшчэ на этапе планавання рэстаурацыйных работ начальнікам упраулення культуры Брэсцкага абласнога выканаучага камгтэта УА. Клімчуком рыхтавалася гісторыка-архітэкгурная даведка па гарадах вобласці - Брэсту, Пінску, Камянцу, Баранавічах і іншых, а таксама канкрэтных матэрыяльных нерухомых помніках. Адносна Пінска выносілася на абмеркаванне прапанова надаць гістарычнаму цэнтру горада статус гісторыка-культурнага запаведніка [4, с. 6]. Збор аналпычнай шфармацыи пра стан і тэмпы рэстаурацыи з'яуляуся важнейшым накірункам дзейнасці вядучага спецыяліста упраулення культуры па ахове псторыка-культурнай спадчыны. На кожны раён рыхтавалася даведка аб стане і якасці выкання распараджэнняу аблвыканкама. Даведка утрымлшала інфармацыю пра колькасць нерухомых помнікау (архггактуры, археалогіі), помнікау прыроды; тэхнічны стан помнікау; праведзеныя мерапрыемствы па іх уліку, прапановы аб уключэнш у Спіс гісторыка-культурных каштоунасцей помнікау, якія знаходзяцца на рэстаурацыи, кансервацыр рамонце. На кожнай нарадзе каардынацыйнага савета рабілі справаздачу старшыш райвыканкамау аб праведзенай рабоце. Праграма выязнога паседжання каардынацыйнага савета па ахове матэрыяльнай і духоунай спадчыны уключала некалькі пунктау: наведванне шэрагу аб'ектау па маршруце (памятныя мясцгны, мемарыяльныя комплексы, аб'екты культавага дойлгдства, палацава-паркавыя ансамблі і гнш.); абмеркаванне прапаноу, плана канкрэтных мерапрыемствау па ахове матэрыяльных нерухомых псторыка-культурных каштоунасцей і падвядзенне вынгкау працы савета. Ход выязных паседжанняу абавязкова пратакалгравауся. У вышку выяулення недахопау вызначауся тэрмін на гх ліквідацыю ад 1-3 месяцау Падводзячы вынікі канкрэтнага выязнога пасяджэння, вызначаліся перспектыуныя у турыстычным і каштоуныя у мастацкм плане аб'екты, праблемы аднаулення, вынікі рацыянальнага і мэтавага асваення сродкау на запланаваных аб'ектах, выкананне заканадауства, рашэнняу аблвыканкама. Напрыклад, у працы выязнога пасяджэння, якое адбылося у чэрвені 1998 г, удзельнгчала 45 чалавек, з гх членау каардынацыйнага савета - 24, спецыялгстау па ахове псторыка-культурнай спадчыны гаррайвыканкамау - 19 чалавек, таксама запрошанымг экспертамі былі прадстаушкг камгтэтау Рэспублікі Беларусь па ахове псторыка-культурнай спадчыны, рэстаурацыг і кансервацыі помнгкау (2 чалавекг). На пасяджэннях вызначауся план мерапрыемствау для выканання і план мерапрыемствау для абмеркавання на наступнай сустрэчы.

Брэсцкг абласны выканаучы камггэт, канцэнтруючы у межах міжведамаснага каардынацыйнага савета гнфармацыю пра стан помнгкау меу магчымасць сістэматычна уздзейшчаць на работу усгх структурных элементау - упрауленняу аблвыканкама, аддзелау райвыканкамау і гарвыканкамау Вытворчымі сіламі прадпрыемствау дзяржаунай формы уласнасщ рэалГзоувалгся работы па рамонце, добраупарадкаванш аб'ектау Так, падтрыманне матэрыяльных нерухомых псторыка-культурных каштоунасцей у належным стане, добраупарадкаванне прылеглай да гх тэрыторыі, прыродных аб'ектау было замацавана за прадпрыемствамг г аргашзацыямг Напрыклад, у Брэсце практыка шэфскага курыравання была зацверджана рашэннем Брэсцкага гарвыканкама ад 11.04.1995 г. № 210 [1, с. 8]. Напрыклад, для добраупарадкавання тэрыторыи мемарыяла “Брэсцкая крэпасць-герой” абавязкі былі размеркаваны наступным чынам: пад'язная дарога была замацавана за КУП “Брэсцкае абласное дарожнае будауніцтва”, лясны масіу вакол нерухомых аб'ектау перададзены Брэсцкаму лясгасу, УП “Брэствадбуд” забяспечвау водаабмен абвадных каналау, “Баранавиыдрэу” выконвау сталярныя работы, будаушчы трэст - апрацоучыя, малярныя работы (афарбоука сцен), канцэрн “Брэсцкае абласное упрауленне мясцовай прамысловасці” - падрыхтоуку металічных рашотак да дзвярэй. Пшаннямі добраупарадкавання тэрыторый агульнага карыстання займауся аддзел камунальнай гаспадаркі і добраупарадкавання вытворчага упраулення жыллёва-камунальнай гаспадаркі пры Брэсцкім аблвыканкаме.

На пасяджэнні Брэскага абласнога выканаучага камтгата 20.11.1999 г было принята рашэнне “Аб стварэнні у кожным раёне узорна-паказальных ландшафтных участкау” [5, с. 13]. Такім чынам было вырашана пытанне утрымання і добраупарадкавання паркау прыгарадных лесапалос.

Важна адзначыць, што Брэсцкі абласны выканаучы камггэт быу узорным сярод шшых па рэспубліцы, які, акрамя археалагиных і архтгактурных матэрыяльных нерухомых каштоунасцей, удзяляу увагу ахове помнікау прыроды, унікальных ландшафтау выступаючы не барацьбітом з правапарушэннямі, а лакаматывам у вызначэнні ахоунай рэпянальнай палпьїкі. Так, Брэсцюм абласным выканаучым камтгатам была пастаулена задача перад Камігатам па архпэктуры, горадабудауніцтве і тэрытарыяльным планаванні, прыродных рэсурсау і аховы навакольнага асяроддзя, упрауленнем культуры аблвыканкама вызначыць у кожным раёне старажытны парк, акрэсліць праблемы па аднауленні, рэканструкцыі, добраупарадкаванні. У межах рэалізацыі падпраграмы па добраупарадкаванні і эстэтызацыі населеных пунктау быу складзены пералік асабліва адметных аб'ектау у лясах [6, с. 13; 7, с. 8]. Не без увагі заставалася добраупарадкаванне аб'ектау у лясной паласе вакол вадаёмау, месцау арганізаванага адпачынку (усгаляванне малых архітектурних форм, указальных знакау, ачыстка тэрыторыі ад смецщ). Рашэннем Брэсцкага аблвыканкама ад 01.02.2000 г быу дадзены загад аб добраупарадкаванні крыніц [5, с. 11].

Добраупарадкаванне брацкіх магіл, месцау пахавання удзельнікау ахвяр Вялікай Айчынай вайны замацоувалася на шэфскай аснове. Рашэннем Брэсцкага аблвыканкама ад 14.12.1996 г “Па пытаннях аховы гісторьїка-культурнай спадчыны” увага кіраунікоу гарадоу і раёнау была звернута на недапушчальнасць безгаспадарчасці у адносінах да стану брацкіх магіл, помнікау а таксама на правядзенне прафілакгакі фактау вандалізму на грамадзянскіх могілках (закрытых і старадауніх). За падведамасншмі службамі і установамі упраулення адукацыі і камігатам па справах моладзі Брэсцюм аблвыканкамам замацоувалася задача па абавязковым выкарыстанш помнікау у выхаваучай рабоце з моладдзю, гэта значыць правядзенне месячнікау, Вахт памяці з удзелам навучэнцау, ветэранау і удзельнікау Вялікай Айчынай вайны, знаёмства з памятншмі падзеямі, гераиншмі прыкладамі самаадданасці і мужнасці землякоу. Рашэннем Брэсцкага аблвыканкама ад 01.10.1997 г. было дадзена даручэнне рапрацаваць праграму дзейнасці устаноу адукацыі, школ, дашкольных калектывау па даглядзе, добраупарадкаванні брацкіх магіл, абеліскау, грамадзянскіх пахаванняу.

Прыцягненне бясплатных працоуных рэсурсау да добраупарадкавання тэрыторый вакол помнікау архгтэктуры, мемарыялау і інш. адбывалася не толькі за кошт устаноу адукацыі і прамысловых прадпрыемствау Актыунымі тэмпамі вялася работа па прыцягнент грамадзян да добраупарадкавання грамадскіх могілак, помнікау і памятных мясцін. Са справаздачы па Кобрынскім райвыканкаме вядома, што агульным намаганнямі мясцовых жыхароу было агароджана і добраупарадкавана большасць могілак. За 1991-1997 гг адноулена дзевяць гістарычных будынкау праваслауных цэрквау, адрамантавана сем значных помнікау і мемарыялау.

1навацыйным падыходам з боку мясцовых органау кіравання было прызнанне актуальнасці развіцця пазнавальнага турызму як перспектыунага сектара эканомікі рэгіёна. З гэтай нагоды мжведамасны каардынацыйны савет звярнуу увагу на стан і магчымыя напрамкі развіцця трансгранічнага і айчыннага турызму. Першымі крокамі у гэтым накірунку стала падрыхтоука існуючай матэрыяльна-тэхнічнай базы, а таксама метадычнага забеспячэння галіни Пратаколам савета ад 16.05.1997 г у тэрмш да 01.07.1997 г. была пастаулена задача стварыць грамадскі савет па падтрымцы турызму (турсавет). Для пачатку была праведзена работа па вызначэнш зацікауленшмі установамі і арганізацыямі вобласці, спецыялістамі турыстычнай галіті асноуных праблем на патэнцыйных турыстычных маршрутах, акцэнтавалася увага на надзвычайнай беднасці турсэрвісу і невисокім узроуні культуры харчовага і гандлёвага абслугоування турыстау, адсутнасці папулярызатарскгх матэрыялау пра гісторыка-культурную спадчыну, сучаснае сацыяльна-культурнае і эканаминае жыццё гарадоу вобласці. З гэтай нагоды упрауленню гандлю, грамадскага харчавання і спажывецкгх таварау была пастаулена задача аблвыканкамам адпрацаваць структуру, узровень і культуру абслугоування турыстау, падрыхтаваць умовы для стварэння турыстычнага антуражу, папулярызацып ведау пра традыцыйную беларускую кухню. Для якаснага выканання пастауленых задач за упрауленнем гандлю і грамадскага харчавання аблспажыусаюза усталёувауся кантроль з боку аблвыканкама. Кантроль ажыццяуляуся за фарміраваннем нацыянальнага каларыту праз арыпнальныя інтэр'еры пунктау харчавання і адпачынку з улікам гісторыі горада Брэста, сімволікі, нацыянальных традыцый. Аднак развіц^ турызму было б немагчыма без рэстаурацыр рамонту, добраупарадкавання аб'ектау матэрыяльных нерухомых псторыка-культурных каштоунасцей. На 1997 г планавалася адкрыць 11 турыстычных маршрутау [8, с. 10]. Наступным крокам на шляху фарміравання рэгіянальнага турыстычнага прадукту (турыстычных маршрутау) стала падрыхтоука турыстычных даведнікау, навукова-папулярных выданняу, рэкламных буклетау Рашэннем Брэсцкага аблвыканкама упрауленне па друку і культуры было абавязана распрацаваць у 1997 г праграму выдання паліграфічнай прадукцш па папулярьізацьіі ведау аб матэрыяльнай і духоунай культуры Брэсцкай вобласці [9, с. 5].

Сярод прыярытэтных накірункау у праграмах па захаванні псторыка-культурнай спадчыны было усведамленне важнасці падрыхтоую кваліфікаваных спецтялістаурэстауратарау З гэтай нагоды былі прыняты меры па паляпшэнш матэрыяльнатэхшчнай, вучэбнай базы Брэсцкага палггахнікума.

З пачатку дзейнасці міжведамаснага каардынацыйнага савета быу узяты добры старт. З красавіка 1997 г. было праведзена шэсць пасяджэнняу, заслухана дзейнасць пяці гарвыканкамау і іх каардынацыйных саветау У г. Брэсце, Брэсцкш, Камянецкім і Кобрынсюм раёнах адбыліся выязныя пасяджэнш абласнога савета з наведваннем 20 помнікау Абмяркоувалася інфармацыя абласных службау і устаноу (упрауленняу культуры, адукацыр па справах моладзі, прыродных рэсурсау) па выкарыстанні матэрыяльных і духоуных каштоунасцей у выхаваучай рабоце, па праблемах развіцця турыстычнага сэрвшу, пытаннях прыстасавання гісторыка-культурных каштоунасцей пад турыстычныя аб'екты. На 13.10.1997 г быу зацверджаны спіс 17 каштоуных паркау і меры па іх аднауленні, за 1997 г праведзена пашпартызацыя 68 паркау Па рашэнш аблвыканкама ад 24.03.1997 г у гарадах і раёнах праводзіліся агляды-конкурсы па становішчы помнікау і памятных мясцін. У цэлым за 1997 г па праблемах аховы і зберажэння было прынята тры рашэнні аблвыканкама, ва усіх гарадах і раёнах быт створаны каардынацыйныя саветы, якія узначалілі старшын гаррайвыканкамау Па вышках абмеркавання выступленняу і справаздач старшынь райвыканкамау былі адмечаны найбольш актыуныш саветы Пінска, Баранавіч, Брэсцкага, Камянецкага і Ганцавіцкага раёнау, за кошт існуючага штата быт уведзены пасады спецыялютау [9, с. 4].

Для прыкладу, на узроуні Камянецкага раёна старшынёй міжведамаснага раённага савета з'яуляуся старшыня райвыканкама. Акрамя таго, пштаннямі аховы гісторыка-культурнай спадчыны займалася таварыства аховы помнікау гісторні і культуры на чале з УМ. Калатухшым, аддзел культуры Камянецкага райвыканкама узначальвау А.У Семянюк. У Камянецкім раёне штогод у маі стваралася камісія з прадстаунікоу культуры, народнай адукацні, таварыства аховы помнікау, архггэктуры, ваенкамата для правядзення месячнікау па праверцы захавання і аднаулення помнікау. Па вышках інфармаваліся райвыканкам і старшині сельскіх саветау для прыняцця мер. У абавязак райвыканкамау уваходзіла выкананне прапаноу аблвыканкама адпаведна з рэкамендацыямі каардынацыйнага савета аб прыстасаванш аб'ектау

Матэрыялы рэйду публікаваліся у газеце “Навшы Камянеччыны”. У пастаяннай рубрыцы “Успомнім усіх пайменна” былі атсаны усе помнікі, брацкія магілы, надрукаваны прозвшшы ахвяр фашызму. Актуальныя праблемы асвятляліся у артыкулах раённага і абласнога друку, часцей за усё на старонках сустракаліся артыкулы М.М. Мамуса - настауніка Камянюкскай школы, УМ. Калатухіна - адказнага сакратара таварыства аховы помнікау, Г.С. Мусевіча - дырэктара дзіцячай спартыунай школы, М.М. Васілеускага - былога намесніка рэдактара раённай газеты, С.Л. Курылавай - члена саюза пісьменнікау.

Своечасовай прэвентыунай мерай па недапушчэнш самавольных актау рэстаурацыр рамонту з боку рэлтёзных абшчын стала распрацоука і азнаямленне усіх праваслауных і каталіцкіх прыходау з правіламі добраупарадкавання, аднаулення, рэстаурацыи гістарычных будынкау, храмау, капліц, ахоуных зон, некропаляу.

Стымулюючым захадам для своечасовых мерапрыемствау па аднауленні, добраупарадкаванні, утрыманні матэрыяльных нерухомых гісторыка-культурных каштоунасцей стала правядзенне абласных конкурсау-аглядау помнікау і памятных мясцін з выяуленнем пераможцау і узнагароджаннем. Мелі практыку правядзення конкурсау-аглядау на узроуні вобласці, раёна, горада. Акрамя таго, з мэтай фарміравання эстэтычнага густу у насельніцтва, патрыятычнага выхавання, добраупарадкавання сацыяльна-побытавай прасторы у 1999 г быу аб'яулены абласны конкурс сярод мастакоу і архгтэктарау на лепшае мастацкае афармленне і архгтэктурнае рашэнне населеных пунктау з улікам псторыц геральдьікі і нацыянальных традыцый мясцовасці [6, с. 7].

У склад міжведамаснага каардынацыйнага савета уваходзілі не толькі прадстаунікі кіруючай вертыкалі вобласці, але і кіраунікі вытворча-прамысловых прадпрыемствау. Неаднаразова старшыня Брэсцкага аблвыканкама звяртауся у Мшстэрства культуры з просьбай аб выдаткаванш сродкау на патрэбы аднаулення аб'ектау але часцей за усё атрымлшау адмовы. Таму рамонт і добраупарадкаванне адбываліся сумеснымі намаганнямі шэрагу прадпрыемствау і арганізацый вобласці.

У вышку дзейнасці міжведамаснага каардынацыйнага савета у перыяд 19972000 гг прайшло 25 пасяджэнняу на якіх было разгледжана 120 пытанняу. Рашэннем савета ад 06.08.2000 г быу зацверджаны новы склад міжведамасншх камісій. Адносна якасных паказчыкау трэба адзначыць, што з 58 аб'ектау на 25 была падрыхтавана праектная дакументацыя, на 16 аб'ектах праводзіліся рэстаурацыйныя работы з 17 запланаваных. Пры непасрэдным удзеле органау абласнога, базавага, першаснага тэрытарыяльнага узроуняу была праведзена пашпартызацыя 200 аб'ектау замкавай і палацава-паркавай архггэктуры. На патрэбы аднаулення матэрыяльных нерухомых каштоунасцей было выдаткавана 60 млн руб. Чарга прынятых рашэнняу была прымеркавана да аднаулення найбольш значных старадауніх паркау (рашэнне аблвыканкама ад 13.10.1997 г.). Спецыяльным рашэннем Брэсцкага аблвыканкама ад 13.10.1997 г. быу зацверджаны спіс з 17 аб'ектау [10, с. 7].

Заключэнне

Такім чынам, галоунымі накірункамі арганізацыі дзейнасці міжведамасщіх абласнога, раённых, гарадскіх саветау у справе аднаулення матэрыяльных нерухомых г1сторыка-культурных каштоунасцей былі: падрыхтоука мэтавых праграм; аднауленне, прыстасаванне г1сторыка-культурных каштоунасцей для развіцця турыстычнай галіны; правядзенне рамонтных работ, добраупарадкавання і аднаулення матэрыяльных нерухомых г1сторыка-культурных каштоунасцей прадукцыйныш сіламі вобласці; замацаванне аб'ектау на шэфскай аснове за прадприемствамі, установамі, арганізац^іямі; улік наяуных і патэнцыйных аб'ектау; правядзенне конкурсау-аглядау па рэстаурацыр добраупарадкаванні; правядзенне сютэматычных штомесячных выязных пасяджэнняу з наведваннем аб'ектау у межах адзначанага раёна; шстэматычны збор дадзеных і экспертная адзнака якасных паказчыкау з вызначэннем недапрацовак, устаноука тэрм^ на выпрауленне зауваг Такі падыход да арганізацыі і правядзення ахоуных мерапрыемствау дазволіу дасягнуць высоктх тэмпау і адпаведнай якасці. У адрозненне ад інших абласных цэнтрау, дзе ахоуныя функцші ускладаліся толькі на аддзелы культуры гарадскіх выканаучых камгтэтау у асобе інспектарау Дзяржаунай інспекцыі па ахове г1сторыка-культурнай спадчыны, а самі камісіі скаладаліся толькі з нагоды буйных святочных дат, Брэсцю абласны выканаучы камгтэт прадэманстравау паспяховую рабочую мадэль дзейнасці міжведамаснага савета з уключэннем у склад спецшялістаупрактыкау. Асноунай рухаючай сілай сталі Брэсцкія вытворчыя прадпрыемствы, а таксама упрауленне жыллёва-камунальнай гаспадаркі. Вялікая увага надавалася сістэме менеджменту якасці - сукупнасці мер і аперацый для падтрымкі высокага узроуню якасці выканання на аснове планамернасці і комплекснасці. Удзельнікі працэсу адчувалі кантроль за выкананнем даручэнняу. Сістэма дэлегавання задач кантралявалася асабіста старшынёй Брэсцкага аблвыканкама. Усталёуваліся жорсткія тэрміны выканання. Выканаучая дысцыпліна і матывацыя адказных утрымлівалася на высоюм узроуні за кошт матэрыяльнага стымулявання. У выніку было дасягнута узаемадзеянне ведамствау. Адміністрацыйна-кірауніцкая схема працы міжведамаснага каардынацыйнага савета прадугледжвала кантроль за ходам выканання дзеючага заканадауства, распараджэнняу аблвыканкама і гарвыканкамау, замацаванне помнікау за установамі і прадпрыемствамі на шэфскай аснове, размеркаванне паміж імі абавязкау па рамонце, добраупарадкаванні прылеглых тэрыторый. 1навацыйным і адначасова важным стымулюючым фактарам у аднауленні і прьістасаванні матэрыяльных нерухомых гісторыка-культурных каштоунасцей пад сацыякультурныя патрэбы стала спрыянне развіццю турызму, які разглядауся як патэнцыйны сродак дадатковага прыбытку у эканоміку рэпёна. Планамерная палпыка у дачыненні да турызму рэалиоувалася праз удасканаленне матэрыяльна-тэхнічнай базы і шфраструктуры (гандаль, сфера грамадскага харчавання і інш.), стварэнне экскурсшных унутраных і трансгранічных маршрутау пазнавальнага, маладзёвага, экалапчнага, спартыунага кшталту.

Спіс выкарыстаных крыніц

1. Дзяржауны Архіу Брэсцкай вобласці (ДАБВ). - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1040.

2. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп. 1. Спр. 1060.

3. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп. 1. Спр. 960а.

4. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1009.

5. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1165.

6. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1107.

7. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1135.

8. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1061.

9. ДАБВ. - Ф. 1293. Воп.1. Спр. 1064.

10. flAEB. - «>¦ 1293. Bon.1. Cnp. 1084.

Размещено на Allbest.ru