Лацінамоўны ліра-эпас у полілінгвістычнай літаратуры Беларусі XVI – першай паловы XVII ст.: традыцыя, гісторыка-эстэтычная эвалюцыя
Запатрабаванасць вялікіх паэтычных форм у літаратуры Беларусі эпохі Рэнесансу. Фарміраванне ліра-эпічнай традыцыі ў літаратуры. Здабыткі аўтараў лацінамоўных паэм, якія адносяцца да кантэксту прыгожага пісьменства Беларусі XVI – першай паловы XVII ст.
Рубрика | Литература |
Вид | автореферат |
Язык | белорусский |
Дата добавления | 19.08.2018 |
Размер файла | 98,2 K |
Отправить свою хорошую работу в базу знаний просто. Используйте форму, расположенную ниже
Студенты, аспиранты, молодые ученые, использующие базу знаний в своей учебе и работе, будут вам очень благодарны.
37. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. «Песня пра зубра» Мікалая Гусоўскага ў славянскіх перакладах : ад Яна Каспровіча да Андрэя Садаморы / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Актуальныя праблемы паланістыкі : [зб. навук. арт.] / рэд.: С.Важнік, А.Кожынава. - Мінск : Права і эканоміка, 2006. - С. 177-186.
38. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. З дзідай у руцэ, з Богам у сэрцы : героі-рыцары зямлі беларускай у помніках новалацінскай паэзіі / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Наша вера. - 2007. - № 2. - С. 26-29.
39. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Паэтыка антычнасці і мастацкая практыка беларускіх лацінамоўных паэтаў эпохі Рэнесансу / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры Белдзяржуніверсітэта : нав. зб. - Вып. 8 / пад агульн. рэд. М. Хаўстовіча. - Мінск : «Права і эканоміка», 2007. - С. 33-41.
40. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Род Сапегаў у беларускай лацінамоўнай паэзіі позняга Рэнесансу / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Леў Сапега (1557 - 1633 гг.) і яго час : зб. навук. арт. / [рэдкал.: С.В. Марозава, В.У. Галубовіч, А.І. Груша]. - Гродна : ГрДУ, 2007. - С. 314-320.
41. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Усім нашчадкам : Жыццё святога Гіяцынта ў паэтычнай інтэрпрэтацыі Мікалая Гусоўскага / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Наша вера. - 2007. - № 3. - С. 53-55.
42. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Век эпічнай паэзіі: carmina heroica ў беларускай, польскай і ўкраінскай літаратурах XVI - першай паловы XVII ст. / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Феномен пагранічча: польская, украінская і беларуская літаратура - уплывы і ўзаемаўзбагачэнне = Феномен пограниччя: польська, українська та білоруська література - взаємне проникнення і взаємозбагачення = Fenomen pogranicza : polska, ukraiсska i biaіoruska literatura - wzajemne przenikanie i wzbogacanie : зборнік / пад рэд. С.Кавалёва, І.Набытовыча. - Мінск : Кнігазбор, 2008. - С. 42-58.
43. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Загадка Гусоўскага чакала свайго часу / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Жаўруковая песня Радзімы : народныя духоўныя скарбы Буда-Кашалёўскага краю : манаграфія / ГДУ імя Ф. Скарыны. - Гомель : Сож, 2008. - С. 418-422.
44. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Новалацінская літаратура Беларусі і Літвы ў літоўскім гістарычным літаратуразнаўстве / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларускае літаратуразнаўства : нав.-метад. зб. / гал. рэд. Л.Д. Сінькова. - Вып. 6. - Мінск : БДУ ; Паркус плюс, 2008. - С. 42-46.
45. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Песня пакутаў Язафата з вялікага краю расанаў / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Наша вера. - 2008. - № 1. - С. 33-36.
46. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Шматмоўныя перавыданні твораў Мікалая Гусоўскага ў Літве, Польшчы, Украіне / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Веснік БДУ. - Серыя 4. - 2008. - № 3. - С. 82-85.
47. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Государственная и династическая концепция поэмы «Прусская война» Яна Вислицкого / Ж.В. Некрашевич-Короткая // Studia linguistica : зб. наук. праць. - Вип. 3 / відповід. ред.: І.О. Голубовська. - Київ : ВПЦ «Київський університет», 2009. - С. 231-236.
48. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Вывучэнне беларускай лацінамоўнай паэзіі ў ВНУ : літаратуразнаўча-метадычны аспект / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Філалагічная адукацыя : навук.-метад. зб. / рэдкал.: А.І. Бельскі (гал. рэд.) [і інш.]. - Мінск : БДУ, 2009. - Вып. 1. - С. 4-10.
49. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Новыя выданні помнікаў старажытнай літаратуры ў Беларусі і Літве / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Весн. Беларус. дзярж. ун-та. Сер. 4, Філалогія. Журналістыка. Педагогіка. - 2009. - № 3. - С.122-124.
50. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Святло і свет Віктара Дарашкевіча (да 60-й гадавіны з дня нараджэння) / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларускае літаратуразнаўства : нав.-метад. зб. - Вып. 7. - Мінск : «Паркус плюс», 2009. - С. 5-8.
51. Некрашевич-Короткая, Ж. Tibi surgit opus, Lituania praestans! / Ж. Некрашевич-Короткая // Senoji Lietuvos literatыra. - № 29. - Vilnius : Lietuviш literatыros ir tautosakos institutas, 2010. - С. 259-285.
52. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Агіяграфічная паэма ў беларускай і польскай літаратурах XVI-XVII ст. / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Polsko-biaіoruskie zwi№zki kulturowe, literackie i jкzykowe / Zakіad Biaіorutenistyki Instytutu Filologii Sіowiaсskiej UMCS; red.: S. Kawalou [i inne]. - Lublin : Wyd-wo Uniwersytetu Marii Curie-Skіodowskiej, 2010. - S. 229-244.
53. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Іяган Мюліус з Лібенродэ і яго грэка-лацінская паэзія ў кантэксце кніжнай культуры Вялікага Княства Літоўскага XVI ст. / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Актуальные проблемы филологии : античная культура и славянский мир : сб. науч. ст. / Белорус. гос. ун-т ; отв. ред. Г.И. Шевченко. - Минск : РИВШ, 2011. - С. 134-140.
54. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Роля лацінамоўных паэтаў «нямецкай культурнай прасторы» ў літаратурным жыцці Вялікага Княства Літоўскага сярэдзіны XVI ст. / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларускае літаратуразнаўства : нав.-метад. зб. - Вып. 9. - Мінск : БДУ, 2011. - С. 88-93.
55. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Нямецкі настаўнік беларускіх магнатаў: маральна-дыдактычныя вершы Ёгана Мюліуса з Лібенродэ / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Наша вера. - 2011. - № 1. - С. 46-50.
56. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Паэтычны помнік беларускай гераічнай мінуўшчыне / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Маладосць. - 2011. - № 1. - С. 93-96.
57. Nekrashevich-Karotkaja, Zh. Kultыrinis ir istorinis mecenatystлs fenomeno бprasminimas LDK Renesanso epochos lotzniљkai raљiusiш poetш kыryboje / Zhanna Nekrashevich-Karotkaja // Dangiљkieji globлjai, ћemiљkieji mecenatai = Celestial patrons and terrestrial benefactors. Acta Academiae artium Vilnensis. - 60. - Vilnius : Vilniaus dailлs akademijos leidykla, 2011. - Р. 25-35.
Матэрыялы канферэнцый
58. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Жыгімонт Стары ў лацінамоўных паэмах Яна Вісліцкага і Мікалая Гусоўскага / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Філалагічныя навукі : маладыя вучоныя ў пошуку : матэрыялы навук. канф., прысвеч. 80-годдзю Белдзяржун-та, 20 крас. 2001 г. / адк. рэд. С.А.Важнік. - Мінск : ВТАА «Права і эканоміка», 2001. - С. 267-269.
59. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Лацінамоўная марыялогія ў беларускай літаратуры ХVІ стагоддзя / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Взаимодействие литератур в мировом литературном процессе. Проблемы теоретической и исторической поэтики : материалы междунар. науч. конф., 3-5 окт. 2000 г., Гродно: в 2 ч. / отв. ред. Т.Е. Автухович. - Ч. 1. - Гродно : ГрГУ, 2001. - С. 141-144.
60. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Лексема fama і яе вобразна-мастацкая актуалізацыя ў творчасці Яна Вісліцкага / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Актуальные проблемы исследования языка и речи : материалы [3-й] Междунар. науч. конф. молодых ученых, Минск, 30-31 октября 2001 г. : [в 2 ч.] / Бел. гос. пед. ун-т им. М.Танка / редкол.: Гурская Ю.А. (отв.ред.) [и др.]. - Ч.2. - Мінск : БГПУ, 2001. - С. 68-71.
61. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Літва, літоўцы, беларусы ў лацінамоўных паэмах Яна Вісліцкага і Яна Радвана / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай : матэрыялы V Міжнар. нав. канф., Мінск, 16-18 кастрычніка 2001 г. : у 3 ч. - Ч.1: Беларуская літаратура ў кантэксце сусветнай / рэдкал.: С. Я. Ганчарова-Грабоўская і інш. - Мінск : БДУ, 2001. - С. 122-127.
62. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Традиции античного героического эпоса в новолатинской поэзии восточных славян ХVI века / Ж.В. Некрашевич-Короткая // Славянские литературы в контексте истории мировой литературы (преподавание, изучение) : информ. материалы и тезисы докладов междунар. конф., Москва, 22-23 октября 2002 года. - М. : Изд-во Моск. ун-та, 2002. - С. 63-65.
63. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Да праблем антрапанімікі ў гісторыі беларускай літаратуры / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Пісьменнік - мова - стыль : матэрыялы ІІ Міжнар. канф., прысвеч. 75-годдзю з дня нараджэння праф. Л.М.Шакуна, Мінск, 15-16 лістап. 2001 г. : [у 2 т. / рэдкал.: М.Р.Прыгодзіч [і інш.]. - Мінск : РІВШ, 2002. - С. 256-260.
64. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Этнонімы і тапонімы ў паэме Яна Вісліцкага «Пруская вайна» / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Мова - літаратура - культура : матэрыялы ІІІ Міжнар. нав. канф-і, Мінск, 27-28 верасня 2002 г. / рэдкал.: З.І. Бадзевіч [і інш.] : у 2 т. - Т. 2. - Мінск : БДУ, 2002. - С. 51-55.
65. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Лингвонимы восточнославянского культурного региона (исторический обзор) / Ж.В. Некрашевич-Короткая // Исследование славянских языков и литератур в высшей школе : достижения и перспективы : информационные материалы и тезисы докладов междунар. науч. конф. / под ред. В.П. Гудкова [и др.]. - М. : МГУ, 2003. - С. 149-153.
66. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Новолатинская поэзия XVI века как феномен культуры Великого княжества Литовского / Ж.В. Некрашевич-Короткая // Сравнительное литературоведение : теоретический и исторический аспекты : материалы Междунар. науч. конференции «Сравнительное литературоведение» (V Поспеловские чтения) / ред. кол.: П.А. Николаев [и др.]. - М. : Изд-во Моск. ун-та, 2003. - С. 289-294.
67. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Рэцэпцыя вагантаўскай паэтычнай традыцыі ў літаратуры Вялікага княства Літоўскага / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Славянскія літаратуры ў сусветным кантэксце : матэрыялы VI Міжнар. навук. канф., Мінск, БДУ, 8 - 9 кастрычніка 2003 г. : у 2 ч. - Ч. 1 : Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай / пад агульн. рэд. І.А. Чароты. - Мінск : РІВШ БДУ, 2003. - С. 107-111.
68. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Элітарнасць і дэмакратызм у шматмоўнай літаратуры Беларусі: ад сярэднявечча да сучаснасці / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Разнастайнасць моў і культур у кантэксце глабалізацыі : матэрыялы Міжнар. сімпозіума, Мінск, 9-10 ліпеня 2002 г. : у 2 кн. - Кн. 2 / рэдкал.: А. Мальдзіс (гал. рэд.) [і інш.]. - Мінск : БелСаЭС «Чарнобыль», 2003. - С. 184-188.
69. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Архітэктоніка і храналогія «Carmen de bisonte» Мікалая Гусоўскага / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Філалагічныя навукі : Маладыя вучоныя ў пошуку : матэрыялы нав. канф-і, Мінск, 25 красавіка 2003 г. - Мінск : ВТАА «Права і эканоміка», 2004. - С. 295-298.
70. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Выкладанне лацінскай мовы ў ВНУ Беларусі з улікам нацыянальнага кампанента / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларусь в современном мире : тезисы докладов III Респ. науч. конф., Минск, 28-29 октября 2004 г. / редкол.: А.В.Шарапо [и др]. - Минск : РИВШ, 2004. - С. 235-236.
71. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Базавы курс лацінскай мовы як неабходны элемент праграмы лінгвакультуралагічнай падрыхтоўкі ў Рэспубліцы Беларусь / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Обучение взрослых иностранным языкам в контексте непрерывного образования : материалы докладов ІІ Междунар. научно-практич. конф., Минск, 18-19 мая 2005 г.: в 2 ч. / редкол.: А.В.Зубов (отв. ред.) [и др.]. - Ч. 2. - Минск : МГЛУ, 2005. - С. 55-60.
72. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Беларуская мова ў пасланнях пратэстантаў-падарожнікаў канца XVI стагоддзя / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Пісьменнік - мова - стыль : матэрыялы ІІІ Міжнар. нав. канф., Мінск, 29-30 верасня 2005 г. / адк. рэд. М.Р. Прыгодзіч, М.І. Свістунова. - Мінск : РІВШ БДУ, 2006. - С. 140-142.
73. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Гераічны ідэал у лацінамоўнай эпічнай паэзіі Вялікага Княства Літоўскага эпохі Рэнесансу / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // На ўшанаванне памяці Ежы Гедройца : матэрыялы Міжнар. нав. канф. «Канцэпцыя УЛБ» (Украіна, Літва, Беларусь) - ад ідэі да рэалізацыі (Мінск, 8-10 чэрвеня 2006 г.) : выбраныя артыкулы з перыядычнага друку / нав. рэд. А.Мальдзіс. - Мінск : Кнігазбор, 2006. - С. 154-166.
74. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Старажытны Віцебск у лацінамоўных помніках беларускага пісьменства XVI-XVIII стагоддзяў / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Актуальные проблемы из исторического прошлого и современности в общественно-гуманитарных и социо-религиоведческих науках Беларуси, ближнего и дальнего зарубежья : материалы междунар. научно-теоретич. конф., 19-20 апреля 2007 г. [: в 2 ч.] / Вит. гос. ун-т ; редкол.: В.А. Космач. - Ч. 1. - Витебск : Изд-во УО «ВГУ им. П.М. Машерова», 2007. - С. 39-42.
75. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Carmen echicum у беларускай паэзіі / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Мова - літаратура - культура : матэрыялы V Міжнар. нав. канф. (да 80-годдзя праф. Л.М. Шакуна), г. Мінск, 16-17 лістапада 2006 г. - Мінск : Права і эканоміка, 2007. - С. 547-549.
76. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Формирование героического идеала в латиноязычном лиро-эпосе Великого Княжества Литовского XVI - первой половины XVII века / Ж.В. Некрашевич-Короткая // LDK kalbos, kultыros ir raљtijos tradicijos. V tarptautinлs konferencijos : рraneљimш tezлs, 2008 m. lapkriиio 12-14 d., Vilnius - Seinai. - Vilnius : Lietuviш kalbos institutes, 2008. - C. 66-69.
77. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Беларуская агіяграфічная паэма эпохі Барока: «Язафатыда» Язафата Ісаковіча (Вільня, 1628) / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай : VIII Міжнар. нав. канф., 1-3 лістап. 2007 г., Мінск, БДУ : зб. навук. арт. / рэдкал.: Т.І. Шамякіна (адк. рэд.) [і інш.] ; пад агул. рэд. І.С. Роўды. - Мінск : Выд. цэнтр БДУ, 2008. - С. 171-175.
78. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Жанравая спецыфіка беларускай класічнай паэзіі XVI - пачатку XVII стагоддзя / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Гісторыка-тэарэтычныя актуаліі беларускай сучаснай філалогіі : матэрыялы рэсп. нав.-практ. канф., 3 лістапада 2006 года, Брэст - в. Гошчава Івацэвіцкага р-на Брэсцкай вобл.) / пад агульн. рэд. З.П. Мельнікавай. - Брэст : Альтернатива, 2008. - С. 177-186.
79. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Осмысление исторического значения Грюнвальдской битвы в эпопее «Прусская война» (1516) Яна Вислицкого / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Судьбы славянства и эхо Грюнвальда : Выбор пути русскими землями и народами Восточной Европы в средние века и раннее новое время (к 600-летию битвы при Грюнвальде / Танненберге) : материалы междунар. науч. конф. / отв. ред. А.И. Филюшкин. - Санкт-Петербург : Любавич, 2010. - С. 215-219.
80. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Культурны космас беларускай мінуўшчыны ў эпапеі «Радзівіліяда» (Вільня, 1592) Яна Радвана / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларуская пісьмовая спадчына ў кантэксце еўрапейскага культурна-гістарычнага працэсу XI-XIX стагоддзяў : вытокі, традыцыі, уплывы : матэрыялы рэсп. нав.-практ. канф., Мінск, 24 мая 2010 г. / [рэдкал.: А.У. Бразгуноў і інш.]. - Мінск : Права і эканоміка, 2010. - С. 65-72.
81. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Тэрміны этнічна-дзяржаўнага вызначэння народаў Вялікага Княства Літоўскага ў помніках айчыннага пісьменства XVI - XVII стагоддзяў / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Славянскія літаратуры ў кантэксце сусветнай = Slavonic Literatures within the World Context : VII Міжнар. нав. канф., Мінск, 12-14 кастр. 2005 г. : зб. навук. арт. : у 3 т. - Т. 2 / Беларус. дзярж. ун-т, філал. фак. ; рэдкал.: Г.М. Бутырчык (адк. рэд.) [і інш.]. - Мінск : РІВШ, 2010. - С. 146-152.
82. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Latinitas Lithuana et Latinitas Polona: тыпалагічнае і адметнае / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Літаратуразнаўства. Этналогія : матэрыялы IV Міжнар. кангрэса беларусістаў «Беларуская культура ў кантэксце культур еўрапейскіх краін», Мінск, 6-9 чэрвеня 2005 г. / [пад рэд. І. Багдановіч, Т. Валодзінай]. - Мінск : Лімарыус, 2010. - (Беларусіка = Albaruthenica ; кн. 29). - С. 130-138.
83. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Латиноязычные поэты XVI-XVII веков - просветители Беларуси и новолатинская поэзия как феномен белорусской книжной культуры / Ж.В. Некрашевич-Короткая // Роль просветителей в Беларуси и Турции : материалы Междунар. науч.-практ. конф., Минск, 19 апр. 2011 г. - Минск : РИВШ, 2011. - С. 84-88.
84. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Лёс класічнай эпапеі і праблема станаўлення ліра-эпічнай традыцыі ў гісторыі беларускай і рускай літаратур / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Беларуская і руская літаратуры : тыпалогія ўзаемасувязей і нацыянальнай ідэнтыфікацыі : матэрыялы Міжнар. нав. канф., Мінск, 18-19 красавіка 2012 года; Інстытут мовы і літаратуры НАН Беларусі. - Мінск : Права і эканоміка, 2012. - С. 260-264.
85. Некрашэвіч-Кароткая, Ж.В. Эпічная дамінанта як адна з генеральных тэндэнцый у развіцці шматмоўнай паэзіі Беларусі XVI - XVII стст. і пераемнасць ліра-эпічнай традыцыі / Ж.В. Некрашэвіч-Кароткая // Новае слова ў літаратуразнаўстве і фалькларыстыцы : матэрыялы V Міжнар. кангрэса беларусістаў «Новае слова ў беларусістыцы», 20-21 мая 2010 г. / пад рэд. І.Э. Багдановіч. - Мінск : Выдавецтва «Четыре четверти», 2012. - С. 231-239.
Пераклады з навуковымі каментарыямі і рэдпадрыхтоўка да выдання старажытных тэкстаў
86. Вісліцкі, Ян. Пруская вайна ; пераклад з лац. мовы, каментарыі Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай / Ян Вісліцкі // Маладосць. - 1997. - № 12. - С. 93-130.
87. Вісліцкі, Ян. Пруская вайна (урывак) ; пераклад з лац. мовы і каментарыі Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай, рэдпадрыхтоўка У.Г. Кароткага / Ян Вісліцкі // Анталогія даўняй беларускай літаратуры : XI - першая палова XVIII ст. (для выкладчыкаў і студэнтаў вышэйшых навучальных устаноў). - Мінск : «Беларуская навука», 2003. - С. 339-347.
88. Вісліцкі, Ян. Пруская вайна ; пераклад з лац. мовы і каментарыі Ж.В.Некрашэвіч-Кароткай / Ян Вісліцкі // Старабеларуская літаратура XI-XVIII стагоддзяў : хрэстаматыя / пад рэд. Г.Тварановіч. - Беласток : Выдавецтва Ўнівэрсытэты, 2004. - С. 315-356.
89. Гусоўскі, Мікалай. Пра змяю ; Пра яе ж, з арлом злучаную ; Да найяснейшай Валадаркі і Пані Боны… ; Яснавяльможнаму Пану Людовіку Альфію… ; пераклад з лац. мовы, каментарый Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай / Мікалай Гусоўскі // Беларуская мова і літаратура. - 2005. - № 3. - С. 33-34.
90. Joannis Visliciensis Bellum Prutenum = Ян Вісліцкі. Пруская вайна / Ян Вісліцкі // Joannis Visliciensis Bellum Prutenum = Ян Вісліцкі. Пруская вайна: на лацінскай і беларускай мовах / укладанне, пераклад, каментарыі Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай. - Мінск : Прапілеі, 2005. - С. 99-225.
91. Завіша, Х. Найяснейшаму каралевічу Уладзіславу... ; Караламахія (урывак з паэмы) ; пераклад з лац. мовы, каментарыі Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай / Х. Завіша // Роднае слова. - 2006. - № 8. - С. 18-20.
92. Гусоўскі, Мікалай. Пра жыццё і подзвігі святога Гіяцынта (фрагменты з паэмы) ; пераклад з лац. мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Мікалай Гусоўскі // Роднае слова. - 2008. - № 10. - С. 27-30.
93. Ісаковіч Язафат. Язафатыда (фрагменты з паэмы) ; пераклад з лацінскай мовы, каментарый Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Язафат Ісаковіч // Наша вера. - 2008. - № 1. - С. 37-43.
94. Вісліцкі, Ян. Пруская вайна ; пераклад з лац. мовы, каментарыі Ж.В. Некрашэвіч-Кароткай / Ян Вісліцкі // Літаратура XI-XVI стагоддзяў : зборнік / уклад. і камент. А.У. Бразгунова, І.У. Будзько, Л.В. Ляўшун ; прадм. У.В. Гніламёдава ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. - Мінск : Мастацкая літаратура, 2011. - С. 192-231. - (Залатая калекцыя беларускай літаратуры ; т. 1).
95. Гусоўскі, Мікалай. Пра жыццё і подзвігі святога Гіяцынта (фрагменты з паэмы) ; пераклад з лац. мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Мікалай Гусоўскі // Літаратура XI-XVI стагоддзяў : зборнік / уклад. і камент. А.У. Бразгунова, І.У. Будзько, Л. В. Ляўшун ; прадм. У.В. Гніламёдава ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. - Мінск : Мастацкая літаратура, 2011. - С. 275-284. - (Залатая калекцыя беларускай літаратуры ; т. 1).
96. Радван, Ян. Радзівіліяда ; пераклад з лацінскай мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Ян Радван // Маладосць. - 2011. - № 1. - С. 97-99; № 2. - С. 105-108; № 3. - С. 73-76; № 4. - С. 87-92; № 5. - С. 92-98; № 6. - С. 85-89; № 7. - С. 87-91; № 8. - С. 83-87; № 9. - С. 75-77; № 10. - С. 83-85; № 11. - С. 72-74; № 12. - С. 85-87; 2012. - № 1. С. 79-81; № 2. - С. 70-73; № 3. - С. 71-74; № 4. - С. 69-72; № 5. - С. 67-71; № 6. - С. 66-68; № 7. - С. 69-71; № 8. - С. 65-69.
97. Радван, Ян. Радзівіліяда (фрагменты з паэмы) ; пераклад з лацінскай мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Ян Радван // Літаратура XI-XVI стагоддзяў : зборнік / уклад. і камент. А.У. Бразгунова, І.У. Будзько, Л.В. Ляўшун ; прадм. У.В. Гніламёдава ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. - Мінск : Мастацкая літаратура, 2011. - С. 433-497. - (Залатая калекцыя беларускай літаратуры ; т. 1).
98. Завіша, Х. Караламахія (урыўкі) ; пераклад з лацінскай мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Х. Завіша // Літаратура XVII-XVIII стагоддзяў / укладанне А.У. Бразгунова, С.Л. Гараніна ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. - Мінск : Маст. літ., 2012. - С. 303-309. - (Залатая калекцыя беларускай літаратуры ; т. 2).
99. Ісаковіч, Язафат. Язафатыда (урыўкі) ; пераклад з лацінскай мовы, каментарыі Ж. Некрашэвіч-Кароткай / Язафат Ісаковіч // Літаратура XVII-XVIII стагоддзяў / укладанне А.У. Бразгунова, С.Л. Гараніна ; навук. рэд. В.А. Чамярыцкі. - Мінск : Маст. літ., 2012. - С. 292-302. - (Залатая калекцыя беларускай літаратуры ; т. 2).
Вучэбна-метадычныя дапаможнікі
100. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Латинский язык : сб. упражнений и текстов для лингвистич. анализа : для студентов гуманит. спец. / Ж.В. Некрашевич-Короткая, Т.В. Федосеева ; под ред. А.З. Цисыка. - Минск : БГУ, 2008. - 171 с.
101. Некрашевич-Короткая, Ж.В. Латинский язык : пособие для студентов спец. 1 - 21 06 01 «современные иностранные языки (по направлениям)» / Ж.В. Некрашевич-Короткая, Т.В. Федосеева ; науч. ред. А.З. Цисык. - Минск: БГУ, 2010. - 216 с.
РЭЗЮМЭ
Некрашэвіч-Кароткая Жанна Вацлаваўна
Лацінамоўны ліра-эпас у полілінгвістычнай літаратуры Беларусі XVI - XVII ст.: традыцыя, гісторыка-эстэтычная эвалюцыя
Ключавыя словы: Рэнесанс, Барока, Latinitas, полілінгвізм, паэзія, ліра-эпас, carmen heroicum, гекзаметр, жанр, традыцыя, літаратурныя кантакты, эпізацыя, эвалюцыя.
Мэта даследавання - фарміраванне цэласнай канцэпцыі развіцця лацінамоўнага ліра-эпасу ў полілінгвістычнай літаратуры Беларусі перыядаў Рэнесансу і ранняга Барока.
Метады даследавання: гісторыка-кантэкстуальны, параўнальна-гістарычны, рэцэптыўна-эстэтычны.
Атрыманыя вынікі і іх навізна. На грунце праведзенага ўпершыню ў беларускім літаратуразнаўстве вывучэння поўнага корпусу твораў паказана прыярытэтнае становішча лацінамоўнага ліра-эпасу ў даўняй паэзіі Беларусі. Створана цэласная канцэпцыя генезісу і эвалюцыі ліра-эпасу ў беларускай літаратуры перыядаў Рэнесансу і ранняга Барока. Гісторыя развіцця лацінамоўнай паэмы як вядучага жанра ліра-эпасу прадстаўлена як працэс несупыннага дынамічнага змянення жанравых структур у цеснай сувязі з эстэтычнай праграмай канкрэтных аўтараў. Рэканструявана жанравая сістэма лацінамоўнага ліра-эпасу: carmen heroicum (гістарычная паэма і агіяграфічная паэма), эпінікій (элегічны і гераічны), сільва (агіяграфічная і элегічная), панегірычная паэма, паэма-hodoeporicon. Упершыню выяўлена тэндэнцыя да эпізацыі як асноўны фактар фарміравання ліра-эпічнай традыцыі, а таксама эпічная дамінанта развіцця старажытнай паэзіі Беларусі, якая праяўляецца з канца 16 ст. Сфармуляваны і абгрунтаваны тэзіс пра бесперапыннасць ліра-эпічнай традыцыі ў беларускай літаратуры.
Практычная значнасць даследавання і галіна выкарыстання. Атрыманыя вынікі маюць практычнае значэнне ў галіне гістарычнага літаратуразнаўства; яны могуць быць выкарыстаны пры перавыданні помнікаў полілінгвістычнай літаратуры Беларусі 16-17 ст., напісанні фундаментальных навуковых прац па гісторыі літаратуры, культуры, эстэтыкі, філасофіі Беларусі, пры стварэнні новага пакалення падручнікаў для сярэдніх школ і ВНУ.
РЕЗЮМЕ
Некрашевич-Короткая Жанна Вацлавовна
Латиноязычный лиро-эпос в полилингвистической литературе Беларуси XVI - XVII ст.: традиция, историко-эстетическая эволюция
Ключевые слова: Ренессанс, Барокко, Latinitas, полилингвизм, поэзия, лиро-эпос, carmen heroicum, гекзаметр, жанр, традиция, литературные контакты, эпизация, эволюция.
Цель исследования - формирование целостной концепции развития латиноязычного лиро-эпоса в полилингвистической литературе Беларуси периодов Ренессанса и раннего Барокко.
Методы исследования: историко-концептуальный, сравнительно-исторический, рецептивно-эстетический.
Полученные результаты и их новизна. На основе впервые проведенного изучения полного корпуса произведений показано приоритетное положение латиноязычного лиро-эпоса в древней поэзии Беларуси. Создана целостная концепция генезиса и эволюции лиро-эпоса в белорусской литературе периодов Ренессанса и раннего Барокко. История развития латиноязычной поэмы как ведущего жанра лиро-эпоса представлена как процесс постоянного динамического изменения жанровых структур в тесной связи с эстетической программой конкретных авторов. Реконструирована жанровая система латиноязычного лиро-эпоса: carmen heroicum (историческая поэма и агиографическая поэма), эпиникий (элегический и героический), сильва (агиографическая и элегическая), панегирическая поэма, поэма-hodoeporicon. Впервые выявлена тенденция к эпизации как основной фактор формирования лиро-эпической традиции, а также эпическая доминанта развития древней поэзии Беларуси, проявляющаяся с конца 16 века. Сформулирован и обоснован тезис о непрерывности лиро-эпической традиции в белорусской литературе.
Рекомендации по использованию и область применения полученных результатов. Полученные результаты имеют практическое значение в области исторического литературоведения; они могут быть использованы при переиздании памятников полилингвистической литературы Беларуси 16-17 в., написании фундаментальных научных работ по истории литературы, культуры, эстетики, философии Беларуси, при создании нового поколения учебников для средних школ и вузов.
SUMMARY
Zhanna V. Nekrashevich-Kаrotkaja
Latin lyrical epos in multilingual literature of Belarus during the 16th-17th centuries: tradition, historico-aesthetic evolution
Key words: Renaissance, Baroque, Latinitas, multilingualism, poetry, lyric-epic, carmen heroicum, hexameter, genre, tradition, literary contacts, episation, evolution.
Purpose of research: formation of a holistic scientific concept of the development of Latin lyrical epos in multilingual literature of Belarus during Renaissance and early Baroque.
Research methods: historical and contextual, comparative-historical, receptive-aesthetic.
The results obtained and their novetly. The study of an integral body of Latin poems that has been conducted for the first time provides the basis for showing a priority position of Latin lyrical epos in ancient poetry of Belarus. A holistic concept of lyrical epos evolution and genesis in the Belarusian literature during Renaissance and Baroque has been developed. The history of Latin poem development as the principal genre of lyrical epos has been presented as the process of continuous dynamic evolution of genre forms in close connection to the aesthetic program of certain authors. The genre system of Latin lyrical epos has been redesigned: carmen heroicum (historical poem and hagiographic poem), epinicium (elegiac and heroic), silva (hagiographic and elegiac), panegyric poem, poem hodoeporicon. The tendency to episation as the main factor of lyrical epic tradition formation as well as the epic dominant of ancient Belarusian poetry development which is showing itself starting from the end of the 16th century have been discovered for the first time. The thesis on continuity of lyrical epic tradition in Belarussian literature has been developed and proved.
Recommendations on the usage of the research results and the field of application. The results have practical value in the sphere of historical study of literature; they can be used in republishing monuments of multi-lingual Belarusian literature of the 16th-17th centuries, in writing fundamental research works on history of literature, culture, aesthetics, philosophy of Belarus, in designing new textbooks for secondary schools and higher education establishments.
Размещено на Allbest.ru
...Подобные документы
Агульная характарыстыка эпохі і літаратуры першай паловы XVI ст. Францыск Скарына. Першая друкаваная скарынаўская кніга – Псалтыр. Прадмовы Скарыны як важная крыніца вывучэння яго светапогляду. Лацінамоўная паэзія Беларусі XVI–XVІIІ ст. Мікола Гусоўскі.
курсовая работа [97,7 K], добавлен 24.02.2011Агульная характарыстыка літаратуры другой паловы XVI ст. Мысліцелі і асветнікі Беларусі. Жыццёвы шлях славутага асветніка, чалавека універсальных ведаў і унікальнага філосафа і прапаведніка, таленавітага пісьменніка і перакладчыка Сымона Будны.
реферат [35,1 K], добавлен 22.02.2011Аналіз літаратурнай пародыі як віду мастацтва. Месца сатыры і гумару ў сістэме родаў, відаў і жанраў літаратуры. Аналіз літаратуразнаўчых крыніц, прысвечаных пародыям і эпіграмы ў беларускай літаратуры. Эвалюцыя іх у творчасці сучасных пісьменнікаў.
дипломная работа [101,3 K], добавлен 26.06.2013Гісторыя беларускай дакастрычніцкай літаратуры. Асаблівасці развіцця беларускай літаратуры ў эпоху Асветніцтва. Лепшыя паэтычныя і драматычныя творы другой паловы XVIII ст. Тэматычна бурлескная паэзія эпохі Асветніцтва. Развіццё школьнай драматургіі.
реферат [36,9 K], добавлен 24.02.2011Развіццё літаратуры і драматургіі Заходняй Беларусі. Пачатак, першыя старонкі паэзіі Заходняй Беларусі. Першыя публікацыі паэта Алеся Салагуба. Зборнік паэзіі Францішка Грышкевіча "Веснавыя мелодыі". Індыферэнтнасць Н. Арсенневай у яе творчасці.
реферат [44,9 K], добавлен 24.02.2011Паняцце літаратуры. Генезіс і эвалюцыя мастацкай славеснасці і поглядаў на яе. Мастацкія магчымасці слова. "Нярэчыўнасць" вобразаў у літаратуры. Слоўная пластыка. Месца і роля літаратуры ў агульнай мастацкай сям’і і ў сучасным тэхнізаваным свеце.
реферат [30,6 K], добавлен 25.02.2011З'яўленне барока як вядучага мастацкага кірунку шматмоўны літаратуры Беларусі, які злучыў у сабе рэнесансную і сярэднявечную традыцыі. Характарыстыка стылю: шматзначнасць, метафарычнасць, кантрастнасць і парадаксальнасць. Творчасць Сімяона Полацкі.
курсовая работа [58,3 K], добавлен 25.02.2011Парабалічная плынь у сучаснай беларускай літаратуры. Пашырэнне прытчавасці ў сучаснай літаратуры. Размежаванне парабалы і прытчы. Талент, паэзія і творчасць Алеся Разанава ў кантэксце сучасных мастацкіх канцэпцый. Сусветная місія беларускай літаратуры.
реферат [33,4 K], добавлен 23.03.2011Асаблівасці станаўлення і асноўныя прыкметы ўласнабеларускай старажытнай літаратуры на пачатковым этапе яе развіцця. Летапіс як найбольш значный жанр беларускай літаратуры XV — пачатку XVI ст. Арыгінапьны твори жанра царкоўна-рэлігійнага пісьменства.
курсовая работа [44,0 K], добавлен 24.02.2011Жанрава-стылёвыя асаблівасці беларускай прозы ІІ паловы 60-х – сярэдзіны 80-х гг. Характарыстыка літаратурнага працэсу згаданага перыяду. Тэматычная разнастайнасць твораў разглядаемага перыяду. Лепшыя мастацкія дасягненні сучаснай беларускай літаратуры.
реферат [22,2 K], добавлен 01.03.2010Вызначэнне месца сатыры і гумару ў сістэме родаў, відаў і жанраў літаратуры. Дыферэнцыяцыя поглядаў даследчыкаў на сатырычны род. Пародыя, эпіграма, працэс станаўлення і развіцця жанру пародыі ў беларускай літаратуры ХХ ст. Парадыйная спадчына Г. Юрчанкі.
курсовая работа [49,0 K], добавлен 05.03.2010Агульная характарыстыка эпохі і літаратуры. Паэзія, творчасць Андрэя Рымшы. Жанравыя формы і мастацка-стылістычныя прыёмы беларускай літаратуры. Панегірычныя (усхваляльныя) і рэлігійныя (рэлігійна-медытатыўныя) паэзія. Проза: парадыйна-сатырычныя творы.
реферат [34,3 K], добавлен 25.02.2011Канцэптуалізацыя вобраза жанчыны ў літаратуры другой паловы ХХ стагоддзя. Жаночы характар у творчасці І. Мележа. Вобраз беларускай жанчыны ў апавяданнях і аповесцях І. Мележа. Канцэптуалізацыя вобраза жанчыны ў раманах "Палескай хронікі" І. Мележа.
дипломная работа [109,9 K], добавлен 16.05.2015Напрамкі і стылі ў еўрапейскай і сусветнай мастацкай культуры і літаратуры XVI-ХХ ст.: Барока, класіцызм, сениментализм, рамантызм. Агульнае паняцце пра сацыялістычным рэалізме, развіццё сусветнай і беларускай літаратуры, сучасныя думкі і погляды.
курсовая работа [57,7 K], добавлен 25.02.2011Літаратурная творчасць Янка Маўр. Напісання прыгодніцкага рамана "Амок", першага ў беларускай літаратуры. Ідэйна-эстэтычнае рэчышча маўраўскай прозы. Эвалюцыя жанру прыгодніцкай аповесці, мастацкая навізна. Пасляваенны перыяд у творчасцs пісьменніка.
реферат [31,1 K], добавлен 24.02.2011Агульнае паняцце аб літаратурным родзе, відзе, жанры. Эпас (эпічны род): сістэма эпічных відаў і жанраў. Сістэма драматычных відаў і жанраў. Лірыка (лірычны род). Ліра-эпас як адно з буйнейшых міжродавых утварэнняў. Сістэма ліра-эпічных відаў і жанраў.
контрольная работа [57,9 K], добавлен 25.02.2011Развіццё прозы на сучасным этапе другой паловы 90-х гадоў - да пачатку ХХІ стагоддзя. Здабыткі сучаснай прозы. Жанрава-стылёвыя і ідэйна-мастацкія асаблівасці творчасці Г. Бураўкіна. Грамадзянскасць таленту паэта, трыбуннасць і актыўнасць паэтава слова.
контрольная работа [20,4 K], добавлен 16.03.2010Актывізацыя кнігавыдавецкай справы ў Беларусі. Адсутнасць беларускамоўнай перыёдыкі. Характэрныя штрыхі беларускай літаратуры пачатку XX ст. Вытокі светаўспрымання аўтара "Ад-вечнай песні". Унутраная логіка развіцця беларускага крытычнай думкі.
реферат [39,3 K], добавлен 11.12.2011Класіфікацыя літаратурных твораў па іх мастацка-эстэтычных вартасцяў і функцыянальнай ролі ў чытацкай аўдыторыі. Адметныя асаблівасці літаратурнай класікі, масавай літаратуры і белетрыстыкі. Змены ў складзе каштоўнасна-функцыянальных слаёў літаратуры.
реферат [34,0 K], добавлен 22.02.2011Ян Баршчэўскі - вялікая і знакавая постаць беларускай літаратуры, адметная фігура ў літаратурнай спадчыне славян. "Нарыс Паўночнае Беларусі" як этнаграфічны помнік. Нацыянальныя рысы ў аповесцях "Драўляны дзядок і кабета Інсекта" і "Душа не ў сваім целе".
курсовая работа [41,8 K], добавлен 26.03.2013