Сетевой подход в социологических исследованиях

12. Князева, Е.И. Реализация индивидуального социального капитала в процессе трудоустройства: методологические аспекты изучения / Е. И. Князева // Современное общество как проблемное поле социальных наук: материалы междунар. науч. конф., Минск, 19 октября 2006 г. / Бел. гос. ун-т, под общ. ред. А.Н.Данилова [и др.]. - Минск, 2006. - C. 113-116.

13. Князева, Е.И. Показатели центральности в анализе социальных сетей / Е.И. Князева // Социологические методы в современной исследовательской практике: Материалы всерос-й науч. конф. памяти А.О. Крыштановского, Москва, 14-15 апреля 2006 г. / ГУ ВШЭ; редкол. Ю.Н. Толстова [и др.]. - М., 2007. - С. 204-206.

14. Князева, Е.И. Основные принципы функционирования сетевых структур современного общества / Е. И. Князева // Коммуникативные стратегии информационного общества: материалы 8-й Междунар. науч. практ. конф., Спб, 23-25 октября, 2008 г. В 2 кн. / Санкт-петерб. политех. ун-т; редкол.: О.Д. Шипунова [и др.]. - СПб., 2008. - Книга 1. - С.130-132.

15. Князева, Е.И. Основные направления исследований социально-сетевых структур в экономике современного общества / Е.И. Князева // Коммуникация в социально-гуманитарном знании, экономике, образовании: материалы 2-й Междунар. науч.-практ. конф., 13-14 ноября 2008 г., Минск / Бел. гос. ун-т, редкол.: А.В. Рубанов [и др.]. - Минск, 2008. - С. 183-185.

16. Князева, Е.И. Сетевой анализ проблемы консонанса информации в Интернет-СМИ / Е. И. Князева, П. С. Киреев // Медиа-образование: от теории - к практике: сб. материалов 2-й всерос. науч.-практ. конф., Томск, 4-5 декабря 2008 г. / Томский гос. ун-т, под общ. ред. И.В. Жилавской [и др.]. - Томск, 2008. - С. 188-196.

17. Князева, Е.И. Социометрия Я. Л. Морено как отправная точка развития сетевого подхода в социологии / Е.И. Князева // Социологическая наука и образование: состояние, проблемы и перспективы: материалы междунар. науч. конф., Минск, 4 - 5 ноября 2009 г. - Минск, 2010. - С. 93-94.

Тезисы в сборниках материалов конференций

18. Князева, Е.И. Сетевые подходы к анализу коммуникации в современном обществе / Е. И. Князева // Человек. Культура. Общество: тез. докл. 1-й Междунар. науч. конф студентов и аспирантов. Минск, 21-22 мая 2004 г. / Бел. гос. ун-т; редкол. А.И. Зеленков [и др.]. - Минск, 2005. - С. 188-191.

19. Князева, Е.И. Позиционный и ролевой анализ как способ описания и моделирования свойств социальной сети / Е. И. Князева // Ломоносов - 2005: Материалы 12-й Междунар. научн. конф. студентов, аспирантов и молодых ученых, Москва, 12-15 апр. 2005 г. В 5 т. / Моск-й гос. ун-т им. М.В. Ломоносова; редкол.: В.Н. Сидоренко [и др.]. - 2005. - T. 3. - C. 119-120. [Электронный ресурс]. - Режим доступа: http://lomonosov-msu.ru/ archive/Lomonosov_2005/Pdf/Sociolog.pdf. - Дата доступа: 17.12.2010.

20. Князева, Е.И. Исследования социальных сетей в современной социологии / Е. И. Князева // НИРС - 2005: Материалы 9-й респ. науч. конф. студентов, магистрантов и аспирантов, Минск, 15 февраля 2006 г. В 3 т. / Бел. гос. ун-т; редкол. О.А. Ивашкевич [и др.]. - Минск, 2005. - T. 1. - C. 308-309.

21. Князева, Е.И. Проблема определения места и роли сетевого подхода в современном социологическом дискурсе / Е.И. Князева // Образование и общество: Материалы всерос-й социол. конф., Москва, 20-22 октября 2009 г. [Электронный ресурс]. - М.: РОС, ИС РАН, 2009. - 1 электр. опт. диск (CD-ROM, ISBN 978-5-89697-165-8).

РЭЗЮМЭ

Князева Кацярына Iванаўна

Сеткавы падыход у сацыялагічных даследаваннях

Ключавыя словы - сацыяльная сетка, сацыяльны актар, сацыяльная сувязь, сеткавыя рэсурсы, сеткавая тэорыя, аналіз сацыяльных сетак, сеткавы падыход.

Мэта даследавання - раскрыць гнасеалагічны патэнцыял сеткавага падыходу ў сацыялагічных даследаваннях.

Метады даследавання. Дысертацыйнае даследаванне здзейснена на аснове сістэмнага падыходу; выкарыстаны метады гістарычнай рэканструкцыі, тэарэтычнага мадэліравання. Падчас метадалагічнага даследавання выкарыстоўваліся спецыяльныя сацыялагічныя метады збору дадзеных (анкетнае апытанне, сацыяметрычнае апытанне, структураванае iнтэрв'ю), статыстычнага і сеткавага аналізу дадзеных.

Атрыманыя вынікі - здзейснена гісторыка-сацыялагічная рэканструкцыя тэарэтыка-метадалагічных асноў сеткавага падыходу; раскрыты адметныя асаблівасці сеткавага падыходу; вызначаны яго месца і роля ў сацыялагічных даследаваннях; абгрунтавана вылучэнне сеткавых даследаванняў у якасці самастойнага вiду сацыялагічных даследаванняў; экспліцыравана паняцце сацыяльнай сеткі і здзейснена яго апрабацыя падчас метадалагічнага даследавання.

Навуковая навізна атрыманых вынікаў заключаецца ў раскрыцці асаблівасцей сеткавага падыходу ў якасці самастойнага тэарэтыка-метадалагічнага напрамку сацыялагічных даследаванняў, аб'ектам якога з'яўляецца сацыяльная сетка як сукупнасць актараў, сацыяльных сувязей і рэсурсаў, а таксама яго гнасеалагічнага патэнцыялу, распрацоўцы рэкамендацый па пашырэннi выкарыстання сеткавых даследаванняў у якасці эфектыўнага інструмента дыягностыкі сацыяльных з'яў і працэсаў.

Рэкамендацыі па практычным выкарыстанні атрыманых вынікаў. Практычная значнасць атрыманых вынікаў даследавання заключаецца ў магчымасці іх выкарыстання спецыялістамі ў сферы дзяржаўнага кiравання і эканомікі; практыкуючымі сацыёлагамі; выкладчыкамі, якія ажыццяўляюць падрыхтоўку спецыялістаў у галiне сацыялогіі; спецыялістамі ў галiне арганiзацыйнага кансалтынгу.

Сфера выкарыстання атрыманых вынікаў - тэарэтычная i эмпірычная сацыялогія, эканоміка, дзяржаўнае кіраванне сацыяльнымі працэсамі, працоўныя адносіны і сацыяльная абарона, вышэйшая адукацыя, маркетынг, арганізацыйны кансалтынг.

РЕЗЮМЕ

Князева Екатерина Ивановна

СЕТЕВОЙ ПОДХОД В СОЦИОЛОГИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИЯХ

Ключевые слова - социальная сеть, социальный актор, социальная связь, сетевые ресурсы, сетевая теория, анализ социальных сетей, сетевой подход.

Цель исследования - раскрыть гносеологический потенциал сетевого подхода в социологических исследованиях.

Методы исследования. Диссертационное исследование осуществлено на основе системного подхода; использованы методы исторической реконструкции, теоретического моделирования. В ходе методологического исследования применялись специальные социологические методы сбора данных (анкетный опрос, социометрический опрос, структурированное интервью), статистического и сетевого анализа данных.

Полученные результаты - осуществлена историко-социологическая реконструкция теоретико-методологических основ сетевого подхода; раскрыты отличительные особенности сетевого подхода; определены его место и роль в социологических исследованиях; обосновано выделение сетевых исследований в качестве самостоятельного вида социологических исследований; эксплицировано понятие социальной сети и осуществлена его апробация в ходе методологического исследования.

Научная новизна полученных результатов заключается в раскрытии особенностей сетевого подхода в качестве самостоятельного теоретико-методологического направления социологических исследований, объектом которого является социальная сеть как совокупность акторов, социальных связей и ресурсов, а также его гносеологического потенциала, разработке рекомендаций по расширению использования сетевых исследований в качестве эффективного инструмента диагностики социальных явлений и процессов.

Рекомендации по практическому использованию полученных результатов. Практическая значимость полученных результатов исследования заключается в возможности их применения специалистами в сфере государственного управления и экономики; практикующими социологами; преподавателями, осуществляющими подготовку специалистов в области социологии; специалистами в области организационного консультирования.

Область применения полученных результатов - теоретическая и эмпирическая социология, экономика, государственное управление социальными процессами, трудовые отношения и социальная защита, высшее образование, маркетинг, организационный консалтинг.

SUMMARY

Knyazeva Katsiaryna

THE NETWORK APPROACH IN SOCIOLOGY RESEARCHES

Key words - social network, social actor, social interactions, network resources, network theory, social networks analysis, network approach.

The purpose of research - to reveal the gnoseological potential of network approach in sociology researches.

Research methods. Dissertational research was realized on the base of system approach; the methods of historical reconstruction and theoretical modeling were used. During methodological research the special sociological methods of data gathering (questionnaire, sociometric questionnaire, structured interview), statistic and network data analysis it were also used.

The received results - the historical and sociological reconstruction of theoretical and methodological aspect of network approach was realized. The distinctions of network approach in sociology researches were revealed; the place and the role of network approach in sociological researches were defined; allocation of network researches as an independent kind of sociological researches was grounded; in the process of methodological research the concept of social network was explicated and its approbation was realized.

Scientific novelty of the received results consists in revealing of network approach distinctions as independent theoretical and methodological line of sociology researches, the object of which is a social network as a set of actors, social interactions and resources. Its gnoseological potential was grounded. The recommendations on extensive usage of network researches as effective instrument of diagnostics of social facts and processes were given.

Recommendations for the application of the received results. The practical significance of the received results consists of the possibility of its application by specialists in state governing bodies and economic spheres; by practising sociologists; by specialists, who conduct sociological researches; by the lecturers, who train sociologists; by specialists in the field of organizational consulting.

Sphere of application of the received results - theoretical and empirical sociology, economics, state government of social processes, labor relations and social welfare, higher education, marketing, organizational consulting.

Размещено на Allbest.ru